Nedensellik İlkesi: Hume'a Karşı Kant

Abstract

Her olayın bir nedeni olduğu, aynı koşullar altında aynı nedenlerin aynı sonuçları doğuracağı şeklinde formüle edilen “nedensellik” ilkesi felsefe tarihi boyunca üzerinde en çok durulan kavramlardan biri olmuştur. Ancak, söz konusu kavram ile ilgili en kapsamlı ve en etkili soruşturma David Hume tarafından yapılmıştır. Nedenselliği bir ön kabul olarak görmeyen Hume, kavramın temellerine inmeye çalışmıştır. Kant ise bu eleştiriyi kendine hareket noktası yapmış ve Hume’un vardığı sonucu bir adım daha ileri taşımıştır. Bu makalenin amacı; nedensellik ilkesini Hume ve Kant açısından ele almak, ardından Kant’ın Hume’un bu kavrama yaptığı eleştiriyi nereye taşıdığını ortaya koymak ve tartışmaktır.