Global Krizde Türkiye’de Cinsiyet ve Eğitim Düzeyine Göre İşsizlik Histerisi: Fourier Durağanlık Analizinden Kanıtlar

Abstract

Türkiye’de 2000’li yıllarda işsizlik oranları yaşanan iktisadi dalgalanmaların ve krizlerin sonucunda çift haneli rakamlarda seyretmektedir. Krizler, işsizlik oranları üzerinde kalıcı etkiler bırakabilmektedir. Ancak etkin iktisadi politikalarla işsizlik oranlarını düşürmek mümkündür. Bu etkinliğin sağlanması için işsizliğe ilişkin farklı boyutları ele alan detaylı çalışmaların yapılması önem arz etmektedir. Bu çalışmada 2008 global krizi sebebiyle Türkiye’de cinsiyet ve eğitim düzeyine göre işsizlik oranlarında meydana gelen değişimler incelenmiştir. Erkek ve kadınlara ilişkin olarak sekiz farklı eğitim düzeyi dikkate alınmıştır. Bu eğitim düzeyleri; okuma yazma bilmeyen, okuma yazma bilen ama bir okul bitirmeyen, ilkokul mezunu, ortaokul veya dengi meslek okul mezunu, ilköğretim mezunu, genel lise mezunu, lise dengi meslek okul mezunu ve yüksekokul veya fakülte mezunu şeklindedir. Bahsedilen işsizlik serilerinde kalıcı bir artış olup olmadığı Becker, Enders ve Lee (2006) tarafından geliştirilen Fourier KPSS durağanlık testiyle analiz edilmiştir. Veri olarak global krizi içine alan 2005-2014 yılları arası aylık işsizlik oranları kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre kriz sonrasında kadın işsizlik serilerinde farklı eğitim düzeylerinde erkeklere göre daha fazla işsizlik oranı artışı görülmektedir. Erkeklerde sadece lise dengi meslek okul mezunu serisi işsizlik histerisine sahipken, kadınlarda okuma yazma bilmeyen, ilkokul mezunu, ortaokul ve dengi meslek okul mezunu ve genel lise mezunları işsizlik serileri histeri etkisi göstermektedir.

Unemployment rates in Turkey in the 2000s are in double digits as a result of economic fluctuations and crises. Crises can have permanent effects on unemployment rates. However, it is possible to reduce unemployment with effective economic policies. It is important to carry out detailed studies dealing with different dimensions of unemployment in order to achieve this efficiency. In this study the changes occurring in the unemployment rates by gender and education level were investigated in Turkey due to the 2008 global crisis. Regarding men and women, eight different education levels have been considered. Whether there is a permanent increase in the unemployment series was analyzed with the Fourier KPSS stationarity test developed by Becker, Enders and Lee (2006). Monthly unemployment rates between 2005-2014, which covered the global crisis, were used as data. According to the findings, after the crisis, there is a greater increase in the unemployment rate in women's unemployment series than in men at different levels of education. While only high school equivalent vocational school graduates series have unemployment hysteresis in males, the unemployment series of women who are illiterate, elementary school graduates, secondary or equivalent vocational school graduates and general high school graduates show hysteresis effect.