Ordu ve Giresun yöresinde madenler ve maden işletmeciliği (1860–1914)

Abstract

Ordu ve Giresun yöresinin maden açısından zengin olduğu ve tarih öncesi çağlardan beri yörede maden işletmeciliği yapıldığı bilinmektedir. Milattan önceki dönemlerde yörede sadece demir madeni işletmeciliği yapılırken, Osmanlı Devleti döneminde XIX. yüzyıla gelindiğinde yörede demir haricinde bakır, gümüş, kireç taşı ve kurşun, manganez, mermer, maden suyu gibi madenlerin de işletilmeye başlandığını görülmektedir. 1842 yılından itibaren ülke genelinde madencilik sektöründe yapılmaya çalışılan düzenlemelerden Ordu ve Giresun yöresindeki maden işletmeciliği de nasibini almış ve yöredeki faaliyet gösteren maden işletmelerinin sayısı artmaya başlamıştır. Böylece özellikle XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren çok sayıda yerli ve yabancı maden işletmecisi yöreye gelerek yörede maden ocakları açmış ve yöre ekonomisine katkıda bulunmuştur. Bu çalışmada, XIX. yüzyılın ikinci yarısından I. Dünya Savaşı’na kadar (1860–1914 yılları arası) Ordu ve Giresun yöresinde hangi madenlerin ve nerede çıkarıldığına ve bu madenlerin yöre ekonomisine ne gibi katkıları olduğuna değinilecektir.

It is well known fact that the districts of Ordu and Giresun have very important mines and from the antiquity the region was the mining area. Mining in this district continued its importance after the Ottoman dominance over the region. In the 19th century copper, silver, limestone, lead, manganese, marble, mineral water were the main mining values while the region was only a scene of iron mining in the Antiquity. Arrangements in the mining sectors from 1842 included district of Ordu and Giresun and affected mining activities in the region. So, in the second part of the 19th century foreign and native mining companies opened new mines and contributed favorably economy of region. In this study, we mention about mines of the district, the places of the mines and their effects on the local economy from 1860 and until the 1st World War.