İRAN MEŞRUTİYET DÖNEMİNDE COŞKULU BİR ŞAİR: ÂRİF KAZVÎNÎ

Abstract

İran’da meşrutiyet dönemi; siyasî,içtimaî, iktisadî ve edebîanlamda önemli değişikliklerin yaşandığı bir dönemdir. MeşrutiyetDönemi İran Şiiri, toplumsal değişimin nabzını tutarak şiir söyleme biçiminde yeni arayışlara kapı aralamıştır. Dönemin şairleri, ülkenin içinde bulunduğu politik kargaşaortamından çıkış yolları aramada şiirin imkanlarından faydalanmışlardır. ÂrifKazvînî İran’daMeşrutiyet hareketibaşladığıandan itibaren onu desteklemiş, şiirlerinde yabancı ülkelerin tahakkümü altındaki Kaçar Hanedanı’nın siyasîve toplumsal politikalarını eleştirmiştir. Kazvînî hayatı boyunca özgür bir İran hayali kurmuş, bu arzusunu kendine özgü şiirlerinde dile getirmiştir. Şiiranlayışı, çevresinde gelişen siyasal düşüncelerin etkisine açık hale getiren şair, kendine has bir şiir iklimine ulaşmada bu düşüncelerden faydalanmış ve etkilenmiştir. Komşu ülkelerden -Osmanlı ve Rusya-esen toplumsal ve siyasal rüzgarlar dalga dalga İran’a da ulaşmış ve dönemin İran entellktüellerini etkisi altına almayı başarmıştır. Bu dalgalanmalarKazvînî’nin hem muhayyelesine sızmış hem de poetikasının merkezine yerleşerek şiirinin bambaşka ufuklardan bambaşka seslerle tınlamasına neden olmuştur.Bu çalışmada dönemin sıra dışı şairlerinden olan ÂrifKazvînî’nin şiiri ele alınacak, şairin meşrutiyet dönemi atmosferinin içerisindeki duygu ve düşünce seyri incelenecektir.

The aim of the study is to examine the course of thinking of AbolqassemAref Qazvini,one of the greatest poets of Persian constitutional monarchy period. Aref Qazvini supported constitutional monarchy in Iran since its beginning and he criticized the political and social policies of Dynastie Kadjar that was under the domination of foreign countries in his poems.Qazvinilived with the dream of a free Iran throughout his life and he expressed this desire in his poems.The social and political winds blowing from neighboring countries -from the Ottomans and Russia -arrived Iran by surging and accomplished to influence the Iranian intellectuals of the period, especially Aref Qazvini. The poet, who made his poetic comprehension open to the impact of the political ideas that evolved around him, syncretized his exuberant poetic language with his fragile temperament. His life as a poet, who did not find what he had hoped for from the movements of thought he was enamored of, passed in frustration.In this study where the qualitative research method used, examples reflecting the poet’s world of thoughts will be given and how his life match with his thoughts will be addressed.