DESIDERIUS ERASMUS’DA ÖTEKİLEŞTİRME SORUNSALI

Abstract

Günümüzün önemli problemlerinden biri olarak görülen ötekileştirme sorunsalının tarihin değişik dönemlerinde değişik türleri ile karşılaşılmıştır. Bununla birlikte ötekileştirme sorunsalının geçmiş dönemlerde kaleme alınan birçok yazılı esere yansıdığı da dikkatlerden kaçmamaktadır. Rönesans döneminde yaşayan ve yaygın olarak hümanist/hoşgörülü bir aydın/düşünür olarak bilinen Desiderius Erasmus’un eserleri de bu bağlamda düşünülmesi gerekmektedir. Çünkü onun eserleri dikkatli bir biçimde incelendiğinde başka milletlere yönelik dışlayıcı, kötüleyici ve hatta aşağılayıcı bir dil kullandığı dikkat çekmektedir. Bu bağlamda onun özellikle Yahudilere, Osmanlılara/Türklere ve kadınlara yönelik sarf ettiği ötekileştirici ifadelerin analiz edilmesi akademik anlamda bir gereksinim olarak karşımıza çıkmaktadır. Söz konusu ötekileştirici tutumuna rağmen onun niçin hümanist, hoşgörülü ya da pasifist olarak anıldığı ise tartışılması gereken başka bir sorunsal olarak belirmektedir. Bununla birlikte eserlerinde ileri sürdüğü düşünceler irdelenerek Erasmus’un özüne uygun bir biçimde anlaşılması ve bu minvalde yeniden tanımlanması önem arz etmektedir.

Different types of problematic of otherisation which are seen as one of the today’s important problem have been encountered in different periods of history. However, it is noteworthy that the problematic of otherisation was reflected in many written works written in the past. The works of Desiderius Erasmus who lived during the Renaissance period and is widely known as a humanist/tolerant intellectual/thinker should also be considered in this context. Because when his works are examined carefully, it attracts attention that he used exclusionary, offensive and even degrading language towards other nations. In this context, it is an academically need to analyze especially his othering expressions made towards the Jews, Ottomans/Turks and women. Despite his othering attitude, the reason why he was called humanist, tolerant or pacifist appears as another problematic to be discussed. In addition, it is important to understand Erasmus's ideas in accordance with his essence and to redefine them in this way thereby examining thoughts in his works.