Harcama gruplarının şok etkilerine verilen enflasyonist reaksiyonlar: Türkiye üzerine uygulama

Abstract

Enflasyonla mücadelede başarılı olmak için uygulanacak para politikası stratejilerinin yanı sıra Tüketici fiyat (TÜFE) endeksini belirleyen alt harcama kalemlerinin dışsal şoklar karşısında kısa ve uzun dönemde nasıl tepki verdiğini bilmek önem arz etmektedir. Bu çalışmada Türkiye'nin TÜFE endeksini oluşturan 12 alt harcama grubuna verilen birimlik şokların TÜFE'de yarattığı dinamik etkiler etki tepki fonksiyonları ile 2003: 1-2011: 06 dönemi için analiz edilmektedir. Elde edilen birinci sonuç gıda harcamaları endeksinin, genel endeksi diğer alt kalemlere oranla daha yüksek bir oranda etkilediği şeklindedir. İkinci sonuç ise; ulaştırma, gıda ve alkollü içecekler endekslerinde görülen bir artışın bireylerin eğlence harcamalarını kısmasına sebep olduğudur. Ulaşılan bir diğer sonuç da sağlık harcamalarının TÜFE endeksini Türkiye İstatistik Kurumu'nun öngördüğünün çok üstünde etkilediğidir.

It is of crucial importance to know how the sub determinants of the Consumer Price Index (CPI) of Turkey give reaction to the external shock waves in the short and long term in order to be successful in the struggle against inflation as well as with the monetary policy strategies. In this paper, dynamic effects of unit shocks given to 12 sub-expenditure groups of the CPI index of Turkey is analyzed by impulse response functions for the period 2003: 1 - 2011: 06. The first conclusion obtained from the study is that the index of ood expenditure has affected the CPI index highly when compared with the other sub-expenditure groups. The second result is that an increase in transportation, food and entertainment expenditures has caused contraction of individual's entertainment expenses. Another conclusion we have reached is that health expenditures have affected the CPI much higher than was predicted by the Turkish Statistical Institute.