Elektrik Tüketimi ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Bölgesel Analizi: Türkiye Örneği

Abstract

Elektrik tüketimi, sosyoekonomik gelişmişliğin ve uygarlığın bir göstergesi niteliğindedir. Sanayileşmenin hız kazandığı günümüzde gelişmiş ülkeler kadar gelişmekte olan ülkeler de elektrik tüketimine olan taleplerini arttırmıştır. Bu çalışmada elektrik tüketimi ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki Türkiye için bölgesel ölçekte analiz edilmiştir. Araştırmada kullanılan veriler Türkiye İstatistik Kurumu veri tabanından elde edilmiştir. Araştırmada istatistiksel bölge birimleri sınıflandırma (İBBS) yaklaşımı kullanılmış ve düzey-2 olarak adlandırılan 26 alt bölge analize dahil edilmiştir. İlk olarak, seriler arasında yatay kesit bağımlılığının olup olmadığı Pesaran testi ile test edilmiş ve yatay kesit bağımlılığının varlığı belirlenmiştir. Yatay kesit bağımlılığı durumunda durağanlığın belirlenmesi için GenişletilmişDickey Fuller birim kök testi kullanılmıştır. Test sonucunda serinindüzeyde durağan olmadığı anlaşılmış ve birinci farkları alınmış ve seriler birinci farkında durağan olmuştur. Sonrasında seriler arasındaki uzun vadeli ilişkiyi belirlemek için serilerin homojenliği delta testi ile test edilmiş ve serilerin heterojen olduğu anlaşılmıştır. Seriler arasındaki uzun vadeli ilişkiyi belirlemek için yatay kesit bağımlılığı ve heterojenlik durumunda uygun olan Gengenbach, Urbain ve Westerlund panel eşbütünleşme testleri kullanılmıştır. Analiz sonucunda seriler arasında uzun süreli bir ilişki olduğu belirlenmiştir.Daha sonra ortalama grup en küçük kareler tahmincisiile uzun dönem eşbütünleşme analizi elde edildi. Analiz sonuçlarına göre, elektrik tüketiminin uzun vadede ekonomik büyüme üzerinde etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Electricity consumption is an indicator of socioeconomic development and civilization. Developing countries as well as developed countries have increased their demand for electricity consumption in the industrialized world. In this study, the relationship between electricity consumption and economic growth were analyzedon a regional scale for Turkey. Data which are used in the study was obtain from the database of Turkish Statistical Institute. In the study, the statistical region units classification (NUTS) approach was used and 26 sub-regions called level-2 regions were included in the analysis.Firstly,whether there is a horizontal cross-section dependency between the series was tested by Pesaran test and the presence of horizontal cross-section dependence was determined.In cases of horizontal cross-section dependency,Augmented Dickey Fuller unit root test was used for determination of stationarity.As a result of the test, it was understood that the series were not stationary at the level and the first differences of the series were taken. The series became stationary in the first diffirences. In order to determine the long-term relationship between the series, the homogeneity of the series mustbe determined. The homogeneity of the series was tested with delta test and it was understood that the series were heterogeneous. Gengenbach, Urbain and Westerlund panel cointegration tests were used to determine the long-term relationship between the series. As a result of the analysis long term relation was determined between the series. Afterwards, long term cointegration analysis was obtained with the average group least squares estimator. According to the results of the analysis, electricity consumption has an impact on economic growth in the long run.