Ülkenin risklilik durumu ile ülkeye gelen doğrudan yabancı yatırım arasındaki ilişki: Türkiye örneği

Abstract

Doğrudan yabancı yatırımlar (DYY), ülke ekonomilerinin gelişiminde önemli rol oynamaktadır. Ülke riski (UD) ve makroekonomik değişkenlerin bu yatırımların akışı üzerinde önemli etkisinin olduğu bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de doğrudan yabancı yatırımlar ile ülke riski ve makroekonomik değişkenler arasında bir ilişkinin olup olmadığını tespit etmektir. Bu amaçla 1992:1-2010:4 dönemi için doğrudan yabancı yatırım ile ülke riski, dışa açıklık oranı, dış ticaret açığı, gayri safi yurt içi hâsıla, politik risk ve reel döviz kuru arasındaki ilişkiler, Johansen eş-bütünleşme analizi ve hata düzeltme modeli kullanılarak ekonometrik açıdan test edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, DYY GSYİH ve ülke riskinden pozitif, politik risk ve dış ticaret açığı değişkenlerinden negatif olarak etkilenmektedir. Dışa açılık oranı ve reel döviz kuru değişkenleri ile anlamlı bir ilişkiye rastlanmamıştır. Ekonometrik bulgular DYY ile sadece politik risk ve ülke derecesi arasında tek yönlü bir nedensellik ilişkisi olduğunu göstermektedir.

Foreign direct investments (FDI), play an important role in the development of country economics. It is believed that country risk and macro economic variables have significant effect on flow of these investments. The purpose of this study is to investigate whether there is a relationship among foreign direct investment and country rating, some of the macroeconomic variables in Turkey. For this purpose for the period of 1992:Q1-2010:Q4, the relationships among FDI and country risk, openness, foreign trade deficit, gross domestic product (GDP), political risk and reel exchange rate are econometrically analyzed by employing Johansen cointegration analysis and error correction model. According to the results, FDI is negatively effected politic risk and foreign trade deficit and positively by country rating GDP variables. There is no meaningful ralationship betwen FDI and foreign trade deficit, reel exchange rate. Econometrics findings shows that there is unidirectional causality only among political risk, country rating and FDI.