İNSAN TELAKKİLERİ BAĞLAMINDA BÜYÜK DİNLER, BAZI FELSEFÎ DÜŞÜNCELER VE İDEOLOJİLERİN İNSANA BAKIŞLARI ÜZERİNE

Abstract

Bu makalede insan meselesi ve ilgili hususlara temas edilmiştir. Bu bağlamda İslam dinine göre insan sözcüğü ile onun müradifleri olan diğer kelimelerin sözlük ve terim manaları araştırılmıştır. Bu arada insanın menşei, nitelikleri, çevresindeki öğeler, faaliyet alanları, insan bilimlerinin doğuşu ve gelişmesi gibi konular da ele alınmıştır. İnsanı en iyi şekilde tanıttığı için Kurân ayetlerinden kısmen istifade edilmiştir. Hz. Peygamberin sözleri olduğu için hadislerden yararlanılmıştır. İnsanın henüz keşfedilmeyen nice köşe ve kuytularının bulunduğu, nerdeyse bir sabite haline gelmiştir. Nitekim Alexsis Carrel 'ın çok önceden yazdığı esere "İnsan Denen Meçhul" adını uygun görmesi, bu manada hayli ilginç bulunmuştur. Bu araştırmada insanla ilgili her şeyin halledildiği asla düşünülmemiştir. Aksine çok önemli görülen bazı konu ve meselelere genel anlamda ışık tutulmuştur. Bu etütte insan meselesi ve onunla ilgili konuların daha iyi kavranması ve bütüncül bir bakış açısı geliştirilmesi için büyük dinler, bazı felsefeler ve ideolojilerdeki insan telakkilerine de temas edilmiştir. Büyük dinler ile İslamiyet, hıristiyanlık, yahudilik, budizm, hinduizm gibileri kastedilmiştir. Dinler ister ilahi ister beşeri kaynaklı olsun hep insanı gündeme almışlardır. Onunla ilgilenmeden, hakkında yazmadan duramamışlardır. Bazı felsefelerde insanın nasıl değerlendirildiğinin araştırılmasıyla devam eden çalışma, en nihayet kimi ideolojilerin insana bakışlarının incelenmesiyle son bulmuştur. Felsefe, insanın hayata bakışını ve onun hikmetli işlerini konu edinmiştir. İdeolojiler, kısmen insana yararlı olsalar da insanlık, son yüzyıllarda ideolojilerden çektiği kadar hiçbir şeyden çekmemiştir. İnsanın olduğu her yerde ona ilişkin bir değerlendirmenin var olacağı ön kabulünden hareketle burada insana dair olumlu veya olumsuz, doğru veya yanlış telakkilerden söz edilmeye gayret edilmiştir

In this article, human affair and related issues have been contacted. In this context, according to Islamic religion, dictionary and the terminology of human word and other words which are its explanations have been researched. In the meantime, the subjects such as the origins and qualities of man, the elements around him, his fields of activity, birth and development of human sciences are also discussed. It has been partly exploited in Qoranic verses because it best introduced the human being. It was partly benefited from the hadiths as it was also the words of our Prophet. Relevant verses and hadiths were also used as the place came. The nice corners and nooks of man that have not yet been discovered have become a constant. As a matter of fact, fact that Alexis Carrel 's very earlier essay entitled "Unknown to Human Being" was found to be very interesting in this respect. In this research, it has never been thought that everything related to man has been taken care of. On the contrary, some issues and issues that are considered very important are shed light on general meaning. In this study, great religions, human philosophies in some philosophies and ideologies have also been touched upon in order to develop a better understanding of the human affair and its issues and a holistic view. With great religions, Islam, Christianity, Judaism, Buddhism, Hinduism are meant. Religions, whether they are divine or human, are always on the agenda. They did not hesitate to write about it without paying attention to it. The ongoing study of how people are assessed in some philosophies has finally ended with the examination of the views of some ideologists. Philosophy has been the subject of man's view of life and his wisdom. Ideologies, although partly useful to humans, have not attracted anything from the ideologies of the last century. From the premise that there will be an evaluation of him wherever he is, he has tried to talk about positive or negative, correct or false claims about man here