Elazığ çevresindeki kayaçların beton agregası olarak kullanılabilirliği

Abstract

Bu çalışmada, Elazığ çevresinde yüzeyleyen kayaçların beton agregası olarak kullanılabilirliğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, Keban Uetamorfitleri, Elazığ Magmatitleri, Harami Formasyonu, Maden Karmaşığı, Kırkgeçit Formasyonu ve Karabakır Formasyonu' ndan farklı noktalardan kaya örnekleri alınmış, kaya ve agrega örneklerinde deneysel çalışmalar yapılmıştır. Petrografik ve kimyasal özellikleri belirlemek için, kimyasal analizler ve ince kesitlerde petrografik çalışmalar yapılmıştır. Ayrıca, kaya örneklerinin birim hacim ağırlık, ağırlıkça ve hacimce su emme, porozite, doluluk oranı, serbest basınç dayanımı belirlenmiştir. Çeneli kırıcı yardımıyla standart boyutta agrega örnekleri hazırlanmış, bu agregaların alkali agrega reaktivitesi, magnezyum sülfat çözeltisinde don kaybı, özgül ağırlık, su emme, yıkanabilir madde içeriği ve Los Angeles aşınma dayanımı belirlenmiştir. Deney sonuçları TSE standartlarındaki sınır değerler ile karşılaştırılmıştır. Keban Metamorfitleri, Elazığ Magmatitleri ve Kırkgeçit Formasyonu' nun düşük Los Angeles aşınma direncine ve özgül ağırlığa sahip olması nedeniyle, bu kayaçların beton agregası olarak kullanılması uygun değildir. Maden Karmaşığı ve Karabakır Formasyonu'na ait bazaltların tüm fiziko-mekanik özellikleri beton agregası olarak kullanılabilme açısından uygundur ve bu kay açlar beton agregası olarak kullanılabilirler.

The aim of this study is to determine characteristics of rocks which are exposed around Elazığ using as concrete aggregate. For this purpose, rock samples from Keban Metamorphics, Elazığ Magmatics, Harami Formation, Maden Complex, Kırkgeçit Formation and Karabakır Formation were collected from different locations and experimental studies were conducted on the rock and aggregate samples. To determine petr o graphical and chemical characteristic, chemical analysis and petrographic studies in thin section were carried out. Furthermore, unit weight, water absorption in weight, water absorption in volume, porosity, fullness ratio and uniaxial compressive strength of the rocks were determined. Standard size aggregates were prepared from block samples using a laboratory jaw crusher. The aggregate properties such as alkali aggregate reactivity, magnesium sulphate soundness, specific gravity, water absorption, fine content and Los Angeles abrasion were determined. The results were compared with the typical acceptance limit in TSE standards. According to the results, it was obtained that Keban Metamorphics, Elazığ Magmatics and Kırkgeçit Formation were not suitable for using as concrete agregate, because Los Angeles abrasion and specific gravity of these rocks were less than acceptance limits in TSE standards. However, all physico-mechanic properties of the basalts belong to the Maden Complex and Karabakir Formation were suitable for using as concrete aggregate and these basalts can be used as concrete aggregate.