ÜLKELERİN DENİZYOLU TAŞIMACILIĞI BAĞLANTILILIK DÜZEYİNİN GELİŞMEKTE OLAN DOĞU ASYA VE PASİFİK EKONOMİLERİNE YAPILAN İHRACATA ETKİSİ

Abstract

Bu çalışma, denizyolu taşımacılığı bağlantılılık düzeyinin ekonomilerin ihracat düzeyine etkisini araştırmaktadır. Çalışmada bu ilişki, 100 ülkenin bölgesel ve gelir düzeylerine göre ayrıştırılmış farklı ülke grupları için 2004-2014 dönemi yıllık verileri ile dengesiz panel veri analizi yöntemi kullanılarak tahmin edilmiştir. Bağımlı değişken olarak; ülkelerin Doğu Asya ve Pasifik bölgesinde bulunan gelişmekte olan ekonomilere gerçekleştirdiği ihracat kullanılmıştır. Diğer taraftan; modellerdeki bağımsız değişkenler sırasıyla denizyolu taşımacılık bağlantılılık endeksi, doğrudan yabancı sermaye yatırımları, kişi başına GSYH ve döviz kuru değişkeni olarak ifade edilebilir. Çalışmanın bölgesel ülke gruplarının analiz sonuçlarına göre; Avrupa Birliği, Avrupa ve Merkezi Asya, Latin Amerika ve Karayip, Afrika ve Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgelerinin denizyolu taşımacılık bağlantılılık endeksi seviyelerinin bağımlı değişken üzerinde pozitif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi bulunmuştur. Avrupa Birliği ve Avrupa ve Merkezi Asya bölgelerinde doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının bağımlı değişken üzerinde negatif ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi bulunmuştur. Diğer taraftan; Latin Amerika ve Karayip ve Afrika bölgelerinde doğrudan yabancı sermaye yatırımları değişkeninin bağımlı değişken üzerinde pozitif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi bulunmuştur. Avrupa Birliği ve Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgelerinde kişi başına düşen GSYH'nın bağımlı değişken üzerinde pozitif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi bulunmuştur. Döviz kuru değişkeninin ise; Arab ülkelerinde bağımlı değişken üzerinde negatif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkiye sahipken, Afrika ve Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgelerinde pozitif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi bulunmuştur. Çalışmanın gelir düzeyleri için ülke gruplarının analiz sonuçlarına göre ise; denizyolu taşımacılık bağlantılılık endeksi ve kişi başına düşen GSYH değişkenleri tüm gelir düzeylerindeki ülke gruplarında bağımlı değişken üzerinde pozitif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkiye sahip olmuştur. Bununla birlikte; orta gelirli ülke ve düşük ve orta gelirli ülke gruplarında doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının bağımlı değişken üzerinde pozitif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi bulunmuştur. Son olarak; orta gelirli, üst orta gelirli, düşük ve orta gelirli ve düşük gelirli ülke gruplarında döviz kuru değişkeni bağımlı değişken üzerinde pozitif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkiye sahip olmuştur

This paper investigates the impact of liner shipping connectivity level on economies’ export levels. This relationship in paper is estimated unbalance panel data method for 2004–2014 periods in 100 countries including different country groups with regional and income level. It uses exports to developing economies in East Asia and Pacific as a dependent variable. On the other hand, liner shipping connectivity index, foreign direct investment, GDP per capita and exchange rate variables are included as independent variables in models. According to analysis results for regional country groups, liner shipping connectivity index levels of European Union, Europe and Central Asia, Latin America and Caribbean, Africa and Middle East and North Africa regions have been positively and statistically significant impacts on dependent variable. Also, foreign direct investment has positively and statistically significant impacts in Latin America and Caribbean, and Africa while there are negative and statistically significant impacts of foreign direct investment in European Union and, Europe and Central Asia regions. GDP per capita in European Union and, Middle East and North Africa regions have positively and statistically significant impacts on dependent variable. Finally, exchange rate has negatively and statistically significant impact in Arab countries group while there are positive and statistically significant impacts in Africa and, Middle East and North Africa regions. According to analysis results for country groups with income level, liner shipping connectivity index and GDP per capita have positively and statistically significant impacts in all income levels. Also, foreign direct investments have positively and statistically significant impacts in middle income and, low and middle income countries. Finally, exchange rate has positively significant impact in middle income, upper middle income, low and middle income and low income country groups