Hastaların Aydınlatılmış Onam Hakkında Farkındalık ve Tutumları

Abstract

Aydınlatılmış onam genellikle, belirli bir tedavinin yapılıp yapılmayacağına veya belirli bir tıbbi çalışmaya katılıp katılmayacağına karar vermek için bir hasta veya deneysel bir bireyle ilgili olan açık bilgi iletişiminin sağlandığı süreç olarak kabul edilir. Hastayı hastalığı ile ilgili bilgilendirmek hekim ile hasta arasında güven duygusunu geliştirir, hastanın refahını artırır. Bu da hastanın kararına saygı duyulduğunu, hastanın özgürce karar alabildiğini göstermesi açısından ahlaki bir önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı; hastaların aydınlatılmış onam hakkında farkındalık düzeylerini ve aydınlatılmış onamı nasıl tanımladıklarını araştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda Erzurum ilinde yaşayan 400 birey üzerinde anket çalışması yürütülmüştür. Çalışmada, Bostan tarafından geliştirilen Aydınlatılmış Onam Tutum ve Farkındalık Ölçeği kullanılmıştır. Nicel verilerin analizi frekans ve fark analizleri yapılarak değerlendirilmiştir. Araştırmanın bulgularına göre; katılımcıların deneyim faktörü içerisindeki sorulara verdikleri yanıtlarda cinsiyet değişkeni grupları arasında, hastane ziyaret sayısı değişkeni grupları arasında, meslek değişkeni grupları arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Katılımcıların farkındalık faktörü içerisindeki sorulara verdikleri yanıtlarda yaş değişkeni grupları arasında, eğitim düzeyi değişkeni grupları arasında, gelir düzeyi değişkeni grupları arasında anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; katılımcıların, farkındalık düzeyleri yüksek derecede olmasına rağmen hastane ve sağlık kuruluşlarında bu haklarını kullanmak konusunda yeterince imkân bulamadıkları söylenebilir.

Enlightened consent is generally regarded as the process by which open information communication is available to a patient or an experimental individual to decide whether a particular treatment should be performed or to participate in a particular experiment. Informing the patient about the disease, the physician develops a sense of trust among the patient and increases the well-being of the patient. This is of moral importance in terms of showing that the patient's decision is respected and that the patient can make a decision freely. The aim of this study; The aim of this study is to investigate the awareness levels of patients about enlıghtened consent and how they define enlıghtened consent. For this purpose, 400 individuals living in Erzurum were surveyed. In the study, Enlightened Consent Attitude and Awareness Scale developed by Bostan was used. The quantitative data were analyzed by frequency and difference analysis. According to the findings of the research; A significant difference was found between the groups of gender variable, the number of hospital visits variable groups, and the profession variable groups. It was found that there was a significant difference between age variable groups, education level variable groups, income level variable groups in the answers given to the questions within the awareness factor. According to the results of the research; Although the awareness level of the participants is high, it can be said that they do not have enough opportunities to use these rights in hospitals and health institutions.