MEDYA VE ETİK

Abstract

Kitle iletişim araçları, yapıları gereği izlerkitleye iletiler iletmektedir. Bu iletiler, ulaştıkları kitlenin büyüklüğü, homojen olmayan yapısı ve kültürel değişkenlikler gibi unsurlardan dolayı etik tartışmalara neden olmaktadır. Kitle iletişim araçlarıyla ortaya çıkan söz konusu tartışmalara çözümler üretilebilmesi için “medya ve etik” konusunun varlığına ihtiyaç duyulmuştur. Benzer şekilde “etik” kavramı da, üzerinde yıllarca durulan ve alan yazında hakkında sayısız makaleler yazılan konulardan birisi olmuştur. Adı geçen kavrama bu denli önem verilmesi, kavramın ciddiyetine dikkat çekmektedir. Etik kavramı ile ilgili tartışmaların, son yıllarda dünyada ve Türkiye’de sıklıkla ele alınması, birçok ülkede ulusal etik komisyonlarının kurulmasına yol açmıştır. Bu gelişmenin bir sonucu olarak her meslek grubu, kendisini etik temellerde sorgulamaya başlamıştır. Böylesi bir meslek etiği perspektifinden bakıldığında, iletişim etiği de önem kazanmıştır. İletişimin, dolayısıyla medyanın tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de toplum üzerinde belirleyici bir etken olduğu düşüncesinden hareketle, etik kavramının önemi bir kez daha önem kazanmıştır. Zira medyanın parçası olan kitle iletişim araçları, toplumların bilgi alma kaynağı bakımından ilk sıralarda yer alan unsurlardan birisidir. Son yıllarda medya ve etik ilişkisi, kamunun fazlaca ilgisini çeken ve tartıştığı konuların başında gelmektedir. Bunun bir nedeni, medyanın hızla güç kazanması olmuştur. Medya güçlendikçe, toplumsal ve siyasal yaşam üzerinde söz sahibi olmaya başlamıştır. Bu gelişmenin diğer bir nedeni de, medyanın geldiği son durumdan çok fazla kişinin rahatsızlık duymaya başlamasıdır. Medya, bir taraftan toplumda yolunda gitmeyen noktalara değinirken, diğer yandan da kuralları alt üst etmeye başlamıştır. Bu derece belirleyici duruma gelen medyanın, belirli etik kurallara uyması, izleyicileri doğrudan bilgilendirmesi, sahip olduğu gücü çeşitli çıkarlar ve manipülatif amaçlar doğrultusunda kullanmaması; ancak bu alanda çalışanların belirli mesleki etik kuralları benimsemesi ve bu kurallara uymasıyla mümkün olacaktır. Toplumların haber kaynağı olan medyanın, kitleleri etkileyecek güce sahip olması bakımından, yapacağı yayınlarda belli bir etik çerçeveye özen göstermesi gerekmektedir. Bu düşünceden hareketle de bu çalışmada, medya ve etik kavramlarını ele alan genel bir literatür taraması yöntemi uygulanacaktır.