Takyimu nazariyyati juynboll havle'l-hadisi'n-nebevi(????? ?????? ????? ??? ?????? ??????)

Abstract

Sünnet, İslam'da ikinci temel kaynaktır. Bu nedenle İslam literatüründe hadisle ilgili çok sayıda çalışma bulunmaktadır. Hadis, İslam üzerine çalışma yapan Batılı bilim insanlarının da dikkatini çekmiş ve bu alanda onlar da önemli çalışmalar yapmışlardır. Ignaz Goldziher ve Joseph Schacht Batı'da modern hadis çalışmalarının kurucusu ve hadis tenkidinde otorite olarak kabul edilmektedir. Bu iki oryantalist, İslam tarihinin ve İslam hukukunun kaynakları arasında yer alan hadisin güvenilirliğine dair bazı şüpheler ortaya atmıştır. Hadislerin senedi ve metni ile ilgili farklı teoriler ileri sürerek hadisler hakkında Batı dünyasında şüphecilik akımının ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. Juynboll kendinden önceki Batılı araştırmacıların hadisle ilgili teorilerini geliştiren ve bu teorileri İslami kaynaklardan yeni delillerle destekleyen tanınmış bir oryantalisttir. Günümüzde Juynboll'un çalışmaları, hadis ve oryantalizm ile ilgili araştırmalarda ana kaynaklardan sayılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Juynboll'un hadis alanındaki teorilerini incelemektir. Bu teoriler iki bölümde ele alınmıştır. Birinci bölümde Juynboll'un eserlerinde yer alan "Hadis senedi, hadis tenkidi, yaygın isim, müttefik ve müfterik" gibi konular değerlendirilmiştir. İkinci bölümde ise hadis metniyle ilgili "Kussas ve hadis uydurmadaki rolü, mütevatir hadis, evail, İbn Sîrîn rivayetindeki "Büyük Fitne" kelimesinin izahı ve ortaya çıkış tarihi" gibi konularda Juynboll'un teorileri tartışılmıştır. Bu çalışmanın önemi, Juynboll'un, eserlerinde kullandığı İslami kaynaklar ışığında hadis hakkındaki teorilerinin değerlendirilmesidir. Onun teorileri eleştirel bir yöntemle ele alınmış ve analiz edilmiştir.

Hadith is the secondary source of Islamic law. Therefore, there are many studies about hadith in Islamic literature. Hadith has drawn the attention of the Western researchers and scholars and they have produced important studies in this discipline. Ignaz Goldziher and Joseph Schacht are the foundation pillars of modern hadith and critical studies in orientalism and both are considered as the authority in hadith criticism. They raised questions on the authenticity of hadith as a source of Islamic Jurisprudence and Islamic History, they introduced different theories encompassing Isnad and Matan clusters of hadith, which paved the way to skepticism about hadith in the Western world. Dr. G.H.A Juynboll was the prominent orientalist, who developed the theories of early Western scholars and supported them with a tangible and rich number of evidence from Islamic literature. In the present era, his works have become the main source of research in the fields of Hadith and Orientalism. The purpose of the study was to focus on Juynboll's theories related to hadith literature; these theories have been compiled in two chapters. The first chapter contains those theories which are related to Isnad of hadith and hadith criticism in Juynboll's works such as, the beginning of Isnad and hadith criticism, Common Name and Namesakes. while the second one covers Juynboll's theories about Matan of hadith like, Qussas and their role in the fabrication of hadith, hadith mutavâtir, evâil and the elucidation and history of word Fitna in the tradition of Ibn Sîrîn. The importance of the study lies in the assessment of Juynboll's theories in the light of his cited sources from Islamic literature, it follows the critical approach whereby the related theories discussed and analysed.