Kadın milletvekillerinin Türkiye Büyük Millet Meclisi'ndeki faaliyetleri (1946-1960)

Abstract

Türk kadını, demokrasinin vazgeçilmez bir unsuru olan siyasal temsil hakkına, dünyada demokratik rejimle yönetilen pek çok devletten önce erişme fırsatına erişmiş, 1935 yılından itibaren kadın milletvekilleri TBMM'de görev almıştır. Demokrasinin vazgeçilmez diğer bir unsuru da çok sesliliktir. Türkiye'de çok partili hayata geçişin başlangıcı olarak kabul edilen 1946 yılından 1960 ihtilaline kadar geçen 14 yıllık dönem; Türk siyasal hayatı için oldukça büyük bir öneme sahiptir. Bu döneme ilişkin günümüze değin onlarca kitap, tez ve makale yazılmış ayrıca çok sayıda sempozyum ve kongre düzenlenmiştir. İşte bahse konu bu dönemde TBMM'de görev alan kadın milletvekillerinin meclis faaliyetleri çalışma konusu olarak yeterince açıklığa kavuşturulmamıştır. Yapmış olduğumuz bu tez çalışması ile şimdiye kadar yapılan çalışmalardan farklı olarak; kadın milletvekillerinin meclis kürsüsünden yapmış oldukları konuşmaları analiz etmek ve konuşmalarının dikkat çeken bölümlerine atıfta bulunmak suretiyle değerlendirme yapılmıştır. Kadın vekillerin en çok milli eğitim, aile-kadın-çocuk, adalet ve sağlık konularında söz aldıklarını, siyasi temsil arenasındaki etkinlikleri ile ülke sorunlarının çözümüne ve ülkenin nasıl gelişeceğine dair getirdikleri yaklaşımlarla toplumsal hayata yön verdiklerini görmekteyiz. Yüksek eğitim düzeyine sahip, çoğu yabancı dil bilen 1946-1960 dönemi kadın milletvekillerinin yapmış oldukları çalışmalar ile kendi dönemlerinde seslerini duyurmuş, bunu yaparken; milletvekili olmanın getirdiği sorumlulukları, aldıkları eğitim, meslekleri ve annelik-kadınlık kimliklerini yoğurarak, konulara getirmiş oldukları farklı yaklaşımlar sayesinde mecliste varlıklarını hissettirmişlerdir.

Turkish women have had the opportunity to access the right to political representation, an indispensable element of democracy, before many states governed by the democratic regime in the World. Since 1935, women parliamentarians served in the Turkish Grand National Assembly. Another indispensable element of democracy is polyvocality. Turkey accepted as the beginning of a multi-party transition to life the 14-year period until the 1960 revolution in 1946, it has a very importance for the Turkish political life. Tens of books, thesis and articles have been written about this period until today. In addition, many symposiums and panels etc.were organized. In this period, the parliamentary activities of the woman parliamentarians at the Turkish Grand National Assembly have not been still clarified enough. At this thesis we have done, different from the others so far; the evaluation was made by analyzing the speeches made by women parliamentarians from the head of parliament and by referring to the remarkable parts of their speech. Women parliamentarians mostly talked about national education, family-woman-child, justice and health. By their activities in the political representation arena; we see that they led the social life with their approaches to the solution of the country's problems and how the country will develop. From 1946 to 1960, foreign language-speaking women parliamentarians, having higher education levels made their voices heard in their own periods with their work, By gathering the responsibilities of their positions, their education, professions and motherhood-femininity identities and thanks to the different approaches they brought to the issues.they made their presence felt in the parliament.