1509 numaralı Ruus defteri (1048-1049/1638-1639) tahlil ve metin

Abstract

Ruus defterleri içerisinde devlete hizmet eden büyük-küçük görevlilerin tayin kayıtları, tımar tevcih muameleleri ve Divan toplantılarında sözlü ya da yazılı arzlara verilen cevaplar, bir kısım ferman özetleri, birtakım izinler ve haberler hakkında önemli bilgiler bulunmaktadır. XVII. yüzyıldan sonra defterlerin tutulmasında yeni düzenlemeler yapılmıştır. Büyük-küçük görevlilerin tevcihatının yer aldığı klasik çift sütunlu ''Ruus Buyruldı'' defterlerinin yanı sıra görevlilerin derecelerine göre ayrılmış tek sütunlu Ruus defterleri tutulmaya başlanmıştır. Bu dönemden sonra büyük görevlilerin tevcihat kayıtlarında azalma görülürken daha alt düzeydeki görevlilerin tevcihat kayıtları artmıştır. XVIII. yüzyılda ise defterler daha sistemli hale getirilmiştir. Merkezi tevcihatın yer aldığı defterler düzenlenerek defterlerde isim, paye ve makama göre yeni bölümler oluşturulmuştur. Tez çalışmamızın konusu; 1509 Numaralı Ruus Defteri (1048-1049/1638-1639) Tahlil ve Metin'dir. Defter tek sütunlu olup içerisinde toplam 1245 hüküm kaydı bulunmaktadır. Defterde abkeş, bağban, cabi, çerakdar, danişmend, Elem-neşrah-han, ferraş, habbaz, hatm-han, hatip, huffaz ve İhlas-han gibi vazifeleri icra eden kişilerin görev yapmış oldukları müesseseler, atanma ve azillerine etki eden faktörler, aldıkları ücretler, ücretlerine yapılan zamlar, tayinlerinde kimin arzının etkili olduğu ve bulundukları sancak, kaza, nahiye, karye ve mahalleleri hakkında önemli bilgiler bulunmaktadır. Zengin içeriği ile bu çalışma Osmanlı Devleti'nin idari, iktisadi ve sosyo-kültürel tarihi alanlarında yapılacak çalışmalara katkı sağlayacak veriler ihtiva etmektedir. Çalışmada defterin fiziki durumu, dil ve diplomatik özellikleri, muhtevası detaylı bir şekilde incelenerek metin çevirisi yapılmıştır. Muhteva kısmından elde edilen veriler tablo haline getirilmiştir.

Within the Ruus registers, there are important information about the appointment records of large and small officials serving the state, fief treaties and responses to oral or written submissions at the Court meetings, some edict summaries, some permissions and news. From the XVII. Century, new arrangements was made in keeping ruus registers. In addition to the classical double-column, '' Ruus Ordered '' registers containing the covenants of large and small officials, Ruus registers with one column separated according to the degrees of the officials started to be kept. After this period, while the appointment records of the big officers decreased, the appointment records of the lower officials increased. In the XVIIIth century, ruus registers were made more systematic. The registers containing the central appointment was arranged and chapters were created in the registers by name, denominator and authority. The subject of our thesis is Ruus Register Numbered 1509 (1048-1049/1638-1639) Analysis and the Text. The register has a single column and contains a total of 1245 provision records. In this register there are important information about the people who perform the duties such as abkeş, bagban, cabi, çerakdar, danişmend, Elem-neşrah-han, ferras, habbaz, hatm-han, hatip, huffaz and İhlas-khan, their institutions in which they appointed, the factors affecting their appointment and dismissal, wages, increases in their wages, who supply is effective in their appointments, and their sanjak, district, sub-district, village and neighborhoods. With its rich content, this study contains data that will contribute to the studies on the administrative, economic and socio-cultural history of the Ottoman State. In the study, the physical condition of the notebook, its language and diplomatic features, and its content were examined in detail and a text translation was made. The data obtained from the content section are tabulated.