Mahmut Oltan Sungurlu'nun siyasal yaşamı

Abstract

Mahmut Oltan Sungurlu, Gümüşhane'nin sosyo-politik hayatında oldukça etkili olan bir çevreye mensuptur. İçinde yetiştiği çevre onun siyasi bilincinin şekillenmesinde önemli bir yere sahiptir. Dolayısıyla Sungurlu çocukluk döneminden itibaren politik kavramlara yabancılık çekmemiş ve siyasi gelişmeleri yakından takip etme şansı elde etmiştir. Bu bağlamda Sungurlu, eğitimini de politik gelecek yörüngesinde seyrederek tamamlamıştır. Gümüşhane'nin dar ve kısıtlı ekonomik ve sosyolojik gerçekliğinden yola çıkarak siyasete atılmayı kariyer açısından yükselebilmenin ana aracı olarak görmüştür. Sungurlu, 1970'li yılların ikinci yarısında siyasi yolculuğa senatörlük girişimi ile çıkmaya çalışmışsa da Adalet Partisi'nin vetosuna takıldığı için ciddi bir varlık gösterememiştir. Ancak 12 Eylül 1980 Darbesi'nin oluşturduğu konjonktürel ortam içerisinde siyasi partilerin kurulmaya başladığı 1983 yılında Anavatan Partisi'nin Gümüşhane il teşkilatını kurmuştur. Sungurlu aktif olarak politik hayatının başladığı 1983 yılından itibaren 1991 yılına kadar aralıklarla dört defa Adalet Bakanlığı görevini üstlenmiştir. 1995 seçimlerinden sonra kurulan ANAYOL Hükümeti'nde Milli Savunma, 28 Şubat Darbesi'nin ardından kurulan ANOSOL-D Hükümeti döneminde de son kez Adalet Bakanlığı yapmıştır. Sungurlu Bakanlık görevlerinin dışında Grup Başkanvekilliği, Genel Başkan Baş Yardımcılığı, Teşkilat Başkanlığı, Merkez Karar Yönetim Kurulu üyeliği gibi partinin üst yönetim kademelerinde de görev almıştır. Sungurlu başta Türk Ceza Kanunu, RTÜK Yasası, Cezaevleri ve Adliye sisteminin ıslah edilmesi olmak üzere birçok yasal ve kurumsal düzenlemede önemli roller üstlenmiştir. Türkiye'nin 80'li yıllardaki dönüşümünden askeri ve bürokratik vesayete, basın-siyaset ilişkisinden parti içi muhalefete, Anavatan Partisi'nin erime sürecinden Anavatan Partisi ile Doğru Yol Partisi'nin başarısız kalan bütünleşme öyküsüne şahit olmuştur. Anahtar Kelimeler: Mahmut Oltan Sungurlu, Askeri Darbe, Anavatan Partisi, Askeri Vesayet, Cezaevleri.

Mahmut Oltan Sungurlu belongs to an environment that is very influential in the socio-political life of Gümüşhane. The environment in which he grew up has an important place in shaping his political consciousness. Therefore, Sungurlu has not been alienated from political concepts since childhood and has had the chance to follow political developments closely. In this context, Sungurlu completed his education by following the trajectory of the political future. Based on the narrow and limited economic and sociological reality of Gümüşhane, he saw entering politics as the main means of career ascension. Although Sungurlu tried to embark on a political journey in the second half of the 1970s with the initiative of being a senator, he could not show a serious presence because he was caught in the veto of the Adalet Party. However, in 1983, when political parties began to be established within the cyclical environment created by the 12 September 1980 Coup, he established the Gümüşhane provincial organization of the Anavatan Party. Sungurlu has been the Minister of Justice four times since his political life began in 1983 until 1991. He served as the Minister of National Defense in the ANAYOL Government established after the 1995 elections, and as the Minister of Justice for the last time during the ANOSOL-D Government established after the February 28 Coup. Sungurlu in addition to his ministerial duties, he served in the senior management levels of the party such as Group Deputy Chairman, Vice President, Organization Presidency, Central Decision Board Member. Sungurlu has played important roles in many legal and institutional arrangements, especially in the Turkish Penal Code, RTÜK Law, and the improvement of the Prisons and Courthouse system. Sungurlu has witnessed many politicle things such as, the transformation of Turkey's in 80s, military and bureaucratic tutelage, from the relationship between the media and politics to opposition within the party, the dissolution process of Anavatan Party and the failed integration of Anavatan Party with the Dogru Yol Party. Keywords: Mahmut Oltan Sungurlu, Military Coup, Anavatan Party, Military Tutelage, Prisons.