Sanal topluluklarda sigara bırakma mücadelesinin netnografik incelenmesi: kadinlarkulubu.com örneği

Abstract

Sanal topluluklar bilgisayar aracılı iletişim etrafında şekillenen, bireylerin ilgi duydukları çeşitli konuları tartışabildikleri, paylaşabildikleri ve aynı zamanda sosyal destek alışverişlerinin sanal ortamda sağlandığı sosyal ağlardır. Günümüzde bu sanal topluluklar, her bireyin katılım göstererek kendilerini ifade edebilmelerinde oldukça önemlidir. Bu araştırma sanal bir topluluk olan kadinlarkulubu.com üzerinden kadın üyelerin sigara bırakmayan yönelik sosyal destek alışverişlerinin nasıl gerçekleştiğini netnografik yöntemle gözlemlemiştir. Araştırma öncelikle araştırmacı tarafından yaklaşık iki ay boyunca katılımsız bir şekilde gözlenmiş ve 01.12.2019-01.01.2020 tarihleri arasında da sanal topluluğa üye olunarak incelenmiştir. Araştırmanın verileri NVivo 10 programında araştırmacı tarafından kodlanmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre topluluk üyeleri birbirlerinden sosyal desteği talep etmenin yanında sosyal destek de sağlamaktadırlar. Bu sosyal destek alışverişi iki boyutta incelenmiştir. İlki üyelerin birbirleri ile olan bilgi edinme ve bilgi sağlamaya yönelik olan bilgi içerikli mesajları oluştururken, ikinci olarak da üyelerin birbirlerinden edindiği ve sağladığı teşvik ve motivasyon içerikli mesajları oluşturmaktadır. Üyelerin bilgi içerikli mesajları; bilgi arayışları, sigara ile tanışma geçmişleri, sigara bırakma sürecindeki güncel durumları, sigara bırakma durumları, sigara bırakma hikayeleri tavsiye verme olarak sınıflandırılmıştır. Üyelerin topluluk içerisinde birbirlerinden edindikleri ve birbirlerine sağladıkları sosyal destek alışverişinin bir diğer boyutu da teşvik ve motivasyon boyutunu kapsamaktadır. Bu boyutta özellikle üyeler; doğrudan destek talepleri, cesaretlendirici mesajlar, rahatlatma mesajları, kontrol etmektir. Bir diğer teşvik ve meditasyon ise korkutma olarak gözlenmiştir. Son olarak diğer boyutlardan bağımsız olarak birbirlerine başarı dilekleri, başarının kutlanması ve teşekkür mesajları oluşturmaktadır. Araştırma üyelerin, topluluk içerisinde sosyal destek talebinde bulunma ve sosyal desteği sağlamada oldukça istekli oldukları gözlenmiştir. Bu bilgi, teşvik ve motivasyon desteğini içtenlikle birbirleriyle paylaşmaktadırlar. Topluluk içerisinde uzman bir kimsenin olmadığı ve sosyal desteğin yalnızca topluluk üyeleri tarafından gerçekleştiği belirlenmiştir.

Online communities are social networks that are shaped around computer-mediated communication, where individuals can discuss and share various topics of interest, and at the same time, social support exchanges are provided in a online environment. Today, these online communities are very important for every individual to express themselves by participating. This research has observed, using a netnographic method, the social support exchanges of women members for quitting smoking through a online community, Kadinlarkulubu.com. The research was first observed by the researcher unattended for about two months and was examined by becoming a member of the online community between 01.12.2019-01.01.2020. The research data were coded by the researcher in NVivo 10 program. According to the findings of the research, community members not only demand social support from each other but also provide social support. This social support exchange has been examined in twodimensions. While the first one creates informational messages for the members to obtain and provide information with each other, the second is the encouragement and motivational messages that the members receive and provide from each other. Informative messages of the members; seeking information, history of meeting with smoking, current status in the smoking cessation process, smoking cessation situations, smoking cessation stories were classified as giving advice. Another dimension of the social support exchange that members gain from each other and provide each other within the community includes the dimension of encouragement and motivation. In this dimension, especially members; direct support requests, messages of encouragement, messages of comfort, to check. Meditation has been observed as intimidation. Finally, regardless of other dimensions, it creates wishes for success, celebration of success and thank you messages for each other. It was observed that the research members were quite willing to request and provide social support in the community. They sincerely share this information, encouragement and motivational support with each other. It has been determined that there is no expert in the community and that social support is provided only by community members.