Sosyal medya kullanımının kişilerarası iletişimde bireyin mahremiyet algısına etkileri: Gümüşhane Üniversitesi örneği

Abstract

İletişim teknolojilerindeki olağanüstü gelişimle birlikte ortaya çıkan sosyal medya, günümüzde insan yaşamının ayrılmaz parçası konumuna gelmiştir. Beraberinde getirdiği yenilikler ile geleneksel medya araçlarından farklı olarak kullanıcısına karşılıklı etkileşim imkânı tanıması, içerik üretme ve paylaşma olanağı sunması sosyal medyanın bu denli yaygınlaşmasında etkili olmuştur. Sosyal medya sağladığı avantajların yanı sıra bir takım sorunları da beraberinde getirmiştir. İnsan canlısı açısından önemli bir değer olan mahremiyetin sosyal medyada ihlali ve dönüşümü bu sorunlardan biridir. Kullanıcıların sosyal medyada paylaşımını yaptıkları içerik ve enformasyonun boyutu mahremiyet sınırlarını ihlal eder hale gelmiştir. Bireyin mahremiyeti olarak konumlandırdığı ögeler sosyal medyayla birlikte kamusala açılarak paylaşımın konusu olmuştur. Dolayısıyla sosyal medya bireyin mahremiyet anlayışını dönüştüren etken olmuştur. Çalışma, sosyal medya platformlarından biri olan Instagram'ın, bireyin mahremiyet anlayışı üzerindeki rolüne odaklanmakta ve bu mecrada yaşanan mahremiyet dönüşümünü üniversite öğrencileri çerçevesinde incelemektedir. Sosyal medyada bireyin temsili, bireyin günlük yaşamındaki konumu, bireyin mahremiyet anlayışı, sosyal medyanın mahremiyete yönelik tehdit oluşu ve bireyin mahremiyet anlayışı üzerindeki rolü belirlenmeye çalışılmıştır. Bu anlamda çalışmanın birinci bölümünde kamusal alan ve mahremiyet kavramları, ikinci bölümde sosyal medyaya ve onu mahremiyete yönelik tehdit edici araç konumuna getiren gözetim olgusu incelenmiştir. Araştırma özellikle bireyin sosyal medya kullanımıyla mahremiyet algısında yaşanan dönüşüme odaklanmıştır. Buradan hareketle çalışmanın temel amacı çalışma problemini desteklemektedir. Sözü edilen konunun ortaya çıkarılması çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Araştırma sonucu elde edilen bulgular ise, görüşmelerin yapıldığı üniversite öğrencilerinin mahremiyet algıları, sosyal medya profillerinin kendilerini temsili, sosyal medyanın mahremiyetlerinde dönüşüme yol açıp açmadığı ve sosyal medyanın mahremiyetlerine yönelik tehdit olup olmadığı doğrultusunda mahremiyet kaygıları ile sınırlıdır. Bu doğrultuda demografik bilgilerden ve 6 araştırma sorusundan oluşan görüşme formu ile 20 Şubat 2020- 5 Mart 2020 tarihleri arasında katılımcılarla yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Örneklem seçiminde herhangi bir demografik sınırlama yapılmamış olup, kolayda örnekleme tekniği kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme kapsamında 15'i kadın, 15'i erkek birey olmak üzere 30 katılımcıya araştırma soruları yöneltilmiştir. Katılımcılardan alınan yanıtlar ses kayıt cihazı yardımıyla kaydedilerek deşifre edilmiştir. Yapılan araştırmada üniversite öğrencilerinin Instagram'ı çoğunlukla kişilerarası iletişim aracı olarak kullandığı anlaşılmıştır. Aynı zamanda sosyal medya profilinin üniversite öğrencilerini temsil ettiği tespit edilmiştir. Katılımcıların mahremiyeti en çok özel alan ve yakın çevreyle ilişkilendirdikleri anlaşılmıştır. Sosyal medyanın mahremiyet üzerindeki rolüne bakıldığında katılımcıların mahremiyet algılarının sosyal medya tarafından dönüşüme uğradığı sonucu elde edilmiştir. Ayrıca katılımcıların, sosyal medyayı kişisel bilgi ve içeriklerin kolay erişildiği bir mecra olmasından dolayı mahremiyetlerine yönelik tehdit olarak gördükleri tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Sosyal Medya, Mahremiyet, Kişilerarası İletişim, Instagram

Social media, which emerged with the extraordinary development in communication technologies, has become an integral part of human life today. With the innovations it brings, unlike traditional media tools providing intercommunication opportunities, content production and opportunity to share has been effective in the widespread use of social media. In addition to the advantages it provides, social media has brought along some problems. Violation and transformation of privacy, which is an important value in terms of humanity, on social media is one of these problems. The content and information that users share on social media has become a violation of privacy limits. The items that are positioned as the privacy of the individual have been opened to public together with social media and became the subject of sharing. Therefore, social media has been the factor that transformed the individual's understanding of privacy. This study focuses on the role of social media tools on the individual's understanding of privacy and examines the transformation of privacy in this field within the framework of university students. It focuses on the representation of the user of the profile of social media and its position in the daily life of the individual, the understanding of the privacy of the individual, the threat of social media on privacy and the role of the individual on the understanding of privacy. In this sense, in the first part of the study, the concepts of public space and privacy, in the second part, the surveillance phenomenon that made it a threatening tool for social media and privacy was examined. The research focused especially on the transformation of the individual's perception of privacy through the use of social media. Thus, the main purpose of working supports the problem of work. The aim of the study is to reveal the subject in question. The findings obtained from the research are limited to privacy concerns in terms of privacy perceptions of university students, where the interviews are conducted, whether social media profiles represent themselves, whether they lead to transformation in the privacy of social media, and whether there is a threat to the privacy of social media. Accordingly, face-to-face interviews were held between 20 February 2020 and 5 March 2020 with an interview form consisting of demographic information and 6 research questions. No demographic limitation was made in sample selection and convenience sampling technique was used. Within the scope of the semi-structured interview, research questions were asked to 30 participants, 15 of whom were women and 15 of whom were men. The responses received from the participants were recorded and decoded with the help of a voice recorder. In the research, it was concluded that university students regard social media as an interpersonal communication tool. It was also determined that the social media profile represents university students. It was understood that the participants mostly associated privacy with the private area and the immediate environment. Considering the role of social media on privacy, the results of the participants' perceptions of privacy have been transformed by social media. It was also determined that the participants saw social media as a threat to their privacy. Keywords: Social Media, Privacy, Interpersonal Communication, Instagram