Oy verme yaklaşımlarının siyasal liderin itibar değeri üzerindeki etkisi: Üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma

Abstract

Günümüzde, iktidarın elde edilmesi için gerçekleştirilen siyasal iletişim faaliyetlerinde, siyasal lider faktörü oldukça önem kazanmaktadır. Siyasal liderlerin ön plana çıktığı bu süreçte, gerçekleştirilen siyasal kampanyalar içerik bakımından liderler çerçevesinde şekillenmektedir. Bunun en önemli nedeni ise, seçmenlerin oy verme tercihlerinde bulunurken daha çok siyasi liderlerden etkilenmeleridir. Seçmen tercihlerinin liderlere göre şekilleniyor olması, seçmen tercihi açısından siyasal liderlerin itibar değerlerinin ön plana çıkmasına neden olmaktadır. Bu çerçevede üç bölümden meydana gelen çalışmanın, birinci bölümünde seçmen davranışı bağlamında oy verme yaklaşımları, ikinci bölümünde siyasal lider ve lider itibarı literatür taraması ele alınmaktadır. Üçüncü bölümde ise oy verme yaklaşımları bağlamında siyasal liderlerin itibar değerleri ve AK Parti lideri Recep Tayyip Erdoğan, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu ve MHP lideri Devlet Bahçeli algısını ölçen anket ölçeği ile elde edilen veriler değerlendirilmektedir. Araştırma kolayda örnekleme yöntemiyle Türkiye'nin 4 üniversitesinden (Uludağ, Erciyes, Adıyaman ve Gümüşhane Üniversitesi'ndeki) 900 öğrenciye uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda "konuya oy verme", "sosyolojik oy verme-1 (seçmen toplum ilişkisi)", "ideolojik oy verme", "rasyonel oy verme" ve "sosyolojik oy verme-2 (lider toplum ilişkisi)" olmak üzere oy verme yaklaşımlarının beş temel faktöre ayrılabileceği görülmüştür. Yapılan regresyon analizinde ise, bu faktörler doğrultusunda ifade edilen oy verme yaklaşımlarının lider itibarını etkilediği sonucuna varılmıştır.

In today's political communication activities that are aimed towards the acquisition of political power, the political leadership factor has been of considerable importance. During this process, the content of political campaigns are formed around the leaders. The most important reason for this is, the effect that leaders have on the voting behavior of most voters. Because voter preferences are formed in respect to leaders, the reputation values of political leaders gain on importance. The thesis is constructed on this conceptual framework with the first chapter dealing with voting approaches as voter behaviors, the second chapter reviews the literature on political leadership and leader reputation studies. The third chapter is evaluating the reputation values of political leaders from a voting approach through a survey assessing the voter perceptions of AK Party leader Recep Tayyip Erdoğan, CHP leader Kemal Kılıcdaroğlu and MHP leader Devlet Bahçeli. The study has been conducted on 900 students obtained by convenience sampling from 4 Turkish universities (Uludağ, Erciyes, Adıyaman and Gümüşhane Universities). The analysis revealed that voting approaches could be divided into five fundamental factors, as "issue oriented voting", "sociological voting-1" –voter and society relationship-, "ideological voting", "rational voting", "sociological voting-2" –leader and society relationship. A regression analysis showed that so defined voting approaches influenced leader reputation.