İtfaiye teşkilatı çalışanlarının takım çalışması tutumları ve örgütsel vatandaşlık davranışlarının değerlendirilmesi: Kütahya ili örneği

Abstract

Bir grubu takım kılan temel özellikler takımın amacı, liderlik ve ekip üyelerinin rolleri, ekip üyelerinin birbirlerine bağlılığı, ekibin iklimi ve ekip kültürüdür. Bu çalışmanın amacı; müdahale personeli olan itfaiye ekiplerinin takım çalışmasına karşı tutumlarını gözlemlemek, takım üyelerinin örgütsel vatandaşlık düzeylerini belirlemek ve takım çalışması ve örgütsel vatandaşlık arasında bir ilişki olup olmadığını belirlemekti. Çalışma yönteminde 5'li likert tipi 18 sorudan oluşan ekip çalışması tutum ve 23 soruluk örgütsel vatandaşlık davranışları ölçekleri Kütahya ili itfaiye Teşkilatı'nda çalışan 159 gönüllü katılımcıya uygulandı. Veriler SPSS 15 ile istatiksel olarak değerlendirildi. Çalışmamızda ekip çalışması tutumları ölçeği için Cronbach alfa katsayısı 0,761, örgütsel vatandaşlık davranışları Cronbach alfa katsayısı ise 0,814 idi. Veri sonuçları ortalama±standart sapma değeri cinsinden hesaplandı. Çalışmadaki katılımcıların ekip çalışması tutumu toplam değeri ortalamasının (3,97±0,36) yüksek, örgütsel vatandaşlık davranışları ölçeği ortalamasının (4,35±0,340) ise çok yüksek seviyede olduğu gözlendi. Yaş değişkeniyle sırasıyla ekip çalışması tutum ölçeği alt faktörlerinden: durum gözlemi (R=-0,193, p<0,05), karşılıklı destek (R=-0,280, p<0,01) ve örgütsel davranış ölçeği alt faktörlerinden: nezaket (R=-0,219, p<0,05), sportmenlik (R=-0,302, p<0,01) arasında anlamlı negatif korelasyon gözlendi. Örgütsel vatandaşlık davranışları ile ekip çalışması tutumu genel ortalama değerleri arasında anlamlı pozitif korelasyon gözlendi (R=0,493, p<0,001). Çalışmanın sonucunda, itfaiye çalışanlarının örgütsel vatandaşlık davranışları ile takım çalışması tutumları arasında pozitif ilişki saptanmıştır. Takım çalışması örgütsel vatandaşlık ile iş verimi ilişkisi ile ilgili ileri çalışmalar yarar sağlayabilir. Anahtar Kelimeler: İtfaiye, Takım, Örgüt, Davranış, Gönüllülük.

The main features that make a group a team are the purpose of the team, the roles of the leadership and team members, the interdependence of the team members, the climate of the team and the team culture. The purpose of this study; to observe the attitudes of firefighting teams, which are response staff, towards teamwork, to determine the level of organizational citizenship of team members, and to determine whether there is a relationship between teamwork and organizational citizenship. In the study method, 5 likert type of consisting of 18 questions teamwork attitude scale and 5 likert type of consisting of 23-question organizational citizenship behavior scale, were applied to 159 volunteers working in the Kütahya Province fire brigade. The data were evaluated statistically with SPSS 15. In our study, Cronbach alpha coefficient was 0.761 for the scale of teamwork attitudes, and organizational citizenship behavior Cronbach alpha coefficient was 0.814. Data results were calculated in terms of mean ± standard deviation. It was observed that the mean of total value of teamwork attitude (3.97 ± 0.36) was high, and the mean of organizational citizenship behavior scale (4.35 ± 0.340) was very high. It were shown the significant negative correlation among variable of age and sub factors of teamwork: situation observation (R = -0.193, p <0.05), mutual support (R = -0.280, p <0.01) and among organizational behavior sub-factors: courtesy (R=-0.219, p<0.05) and sportsmanship (R = -0.302, p <0.01) respectively. A significant positive correlation was observed between overall average values of organizational citizenship behaviors and teamwork attitude (R = 0.493, p <0.001). As a result of the study, it was found a positive correlation between the organizational citizenship attitude and the teamwork attitude of the firefighters. It may supplied benefit future studies about the relation among teamwork, organizational citizenship and work efficiency. Keywords: Fire Department, Team, Organization, Behavior, Volunteering