İşletmelerde iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları farkındalığının tespiti ve acil durum planlarının uygunluğu araştırması

Abstract

Afet ve acil durumlar çok çeşitli yapılara zarar vermektedir. Bunların başında maddi ve manevi unsurlarıyla işyerleri gelmektedir. Bu zararların önüne geçmek amacıyla İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) kanununa dayanılarak 2013 yılında 'İş Yererinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik' metni yayımlandı. Bu saha araştırması kamu kurumu ve özel işletmelerin işyeri acil durum planları uygunluğu ve çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) ile ilgili farkındalıklarını tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Çalışmada nitel ve nicel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Nitel araştırma kapsamında Gümüşhane ve Trabzon illerinde bulunan kamu kurumu ve özel işletmeler arasından örneklem olarak seçilenlerin kurumlarındaki üst yöneticilerle veya İSG uzmanlarıyla yüz yüze görüşme, Nicel araştırma kapsamında çalışanlarına anket yapmak üzere randevu talep edildi. Toplamda Gümüşhane'den 20, Trabzon'dan 11 olmak üzere 31 adet kamu kurumu ve özel işletme randevu talebini kabul ederek çalışmanın yapılmasına izin verdi. 563 çalışana anket 31 yönetici veya İSG uzmanıyla yüz yüze görüşme yapılarak çalışma tamamlandı. Acil durum planları, yönetmeliğin öngördüğü açıdan sorgulandığında Gümüşhane'den katılan işyerlerinde %95, Trabzon'dan katılan işyerlerinde %63,63 eksik olduğu tespit edildi. Çalışanların kurumsal İSG uygulamaları hakkında bilgi düzeyi 3,55 ve kurumsal uygulamalar hakkında görüşleri 2,88 ortalama ile orta düzeyde olumlu olduğu tespit edilmiştir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve ilgili kuruluşların ortaklaşa bir acil durum planı taslağı oluşturmaları ve çalışanların İSG ile ilgili farkındalık düzeylerini artırmak ve İSG uygulamalarına daha pozitif yaklaşımlarını sağlayacak eğitim çalışmaları yapmaları sağlanmalıdır.

Disasters and Emergencies damage to various structures. Financially and morally, one of the foremost is workplaces. In order to avoid this losses, based on Occupational Health and Safety (OSH) law, 'Regulation About Emergencies In The Workplaces' was published in 2013. This field study was done to determine the workplace emergency action plans' compliance and determine awareness of the employees working in the public and private enterprises towards OSH. Qualitative and quantitative research methods were used in the study. The scope of quantitative research, to make a face to face interview with senior managers or Occupational Health and Safety Specialist, the scope of qualitative research, to make a staff survey, it is requested an appointment from public and private enterprises which situated Gümüşhane and Trabzon. 20 institutions from Gümüşhane, 11 from Trabzon Totally 31 public and private enterprises accepted the request. The study has been completed by making 563 employees survey and 31 face to face interviews with managers or OSH specialist. When examined considering the regulations, it is determined that %95 of the respondents from which Gümüşhane, %63.63 of Trabzon were missing. With the mean of 3.55, the knowledge level of employees towards OSH applications and with the mean of 2.88, the opinions of them towards OSH applications were found moderately positive. It is suggested that ministry of labor and social security and related institutions should prepare an emergency action plan draft and provide training to increase awareness level towards OSH and ensure more positive approach to OSH applications in institutional sense.