Kurşun maden atıklarının beton agregası olarak kullanabilirliğinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmanın amacı; kurşun cevherinin çıkarıldığı madenlerde, içerisindeki kurşun miktarının işlenmesinin ekonomik olmadığı kurşun madeni atığı (Pasa) kayaçlardan üretilen betonların beton agregası olarak kullanılabilirliğinin araştırılmasıdır. Bu kapsamda beton agregası olarak kullanılacak kayaçların fiziksel, kimyasal, mineroloji ve petrografik özellikleri belirlenmiştir. Pasa ve kireçtaşı agregaları ile %25, %50 ve %75 oranında yer değiştirilerek C16, C25 ve C35 beton dayanım sınıflarında örnekler hazırlanmıştır. Hazırlanan beton örnekler üzerinde, su emme oranı, görünür boşluk oranı, yoğunluk, basınç dayanımları, eğilme dayanımı, statik elastisite modülü, poisson oranı, tahribatsız test yöntemleri "yüzey sertliği (Schmidt Çekici), ultrasonik ses hızı metodu ölçümü, donma çözülme dayanımı, aşınma dayanımı, kapilarite ve karbonatlaşma testleri yapılmıştır. Sonuç olarak; kurşun madeni atığı kayaçların beton karışımına giren agrega içeresindeki oranının artışına bağlı olarak betonun yoğunluğu, basınç dayanımı, eğilme dayanımı, elastisite modülü, donma çözülme dayanımı, aşınma dayanımı değeri ve tahribatsız yöntemle belirlenen basınç dayanımı değerlerinde olumlu etkisi olduğu görülmüştür. Pasa miktarı arttıkça su emme oranının, görünür boşluk oranının, poisson oranının, kapilarite ve karbonatlaşma değerlerinin düştüğü görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Atıkların kullanımı, Betonun fiziksel özellikleri, Kurşun madeni atığı.

The purpose of this study is to investigate the usability of concrete as concrete aggregates produced from the economically not feasible lead waste products (tallow) in the mines of removed lead ore. In this context, the physical chemical, mineralogical and petrography characteristics of rocks which are used as concrete aggregates are determined. Concrete strength classes of C16, C25 and C35 replaced with 25%, 50% and 75% rates of limestone were prepared with lead mine waste. On the prepared concrete examples, water absorption, apparent porosity, density, compressive strength, flexural strength, static elasticity modulus, poisson's ratio, non-destructive testing methods "surface roughness (Schmidt hammer), ultrasonic pulse velocity", freeze thaw resistance, abrasion resistance, capillarity and carbonation tests were performed. As a result; the ratio of tallow in concrete aggregate positive effect on density, compressive strength, flexural strength, static elasticity modulus, freeze thaw resistance, abrasion resistance and compressive strength with non-destructive testing methods "surface roughness (Schmidt hammer), ultrasonic pulse velocity". It was seen that as tallow ratio was increased the values of water absorption, ratio of the apparent porosity, poisson's ratio, capillarity and carbonation were decreased. Keywords: The use of waste, Physical properties of concrete, Lead mine waste.