Zemin su muhtevası ile elektrik direnci ilişkisi

Abstract

Bu tez çalışması kapsamında, Gümüşhane ili Merkeze bağlı Canca Mahallesi, Alemdar, Sargınkaya ve Tekke Köylerindeki belirli noktalardan zemin numuneleri alınarak, bir dizi laboratuvar deneyine tabi tutulmuştur. Numunelere ait zemin özelliklerinin belirlenmesi amacıyla laboratuvar ortamında her bir zemin numunesine ait su muhtevası ve elektrik direnç ölçümlerine ilaveten elek analizi, likit ve plastik limit deneyleri de yapılmıştır. Aynı zamanda elde edilen su muhtevası değerleri ile elektrik dirençleri karşılaştırılarak; zemine ait bu iki parametre arasındaki ilişki ortaya konulmaya çalışılmıştır.Tüm bölgelerden alınan zemin numunelerinden elde edilen veriler kullanılarak yapılan analizlerde, su muhtevası ile elektrik direnci arasında en yüksek korelasyon katsayıları üs fonksiyonlarıyla elde edilmiştir. Alemdar bölgesine ait grafiklerden, R2 (korelasyon katsayısı) değerlerinin 0,2366-0,4271 arasında değiştiği görülmüş olup, yapılan değerlendirme sonucunda bu bölgedeki su muhtevası ile elektrik direnci arasında zayıf-orta şiddette korelasyon gözlenmiştir. Canca bölgesi için, su muhtevası ile elektrik direnci arasında yüksek-çok yüksek dereceli bir korelasyon olup, R2 değerleri 0,6521-0,8377 arasında değişmektedir. Sargınkaya bölgesine ait grafiklerden elde edilen R2 değerleri 0,004-0,7417 arasında değişmekte olup, iki parametre arasında çok zayıf-yüksek bir korelasyon söz konusudur. Tekke bölgesine ait grafiklerden elde edilen R2 değerleri ise 0,2849-0,7263 arasında değişirken, aralarında oldukça değişken (zayıf-yüksek korelasyon) bir korelasyon elde edilmiştir. Zeminlerde bulunan killerin cinslerine göre ilişkiler değerlendirildiğinde kaolinit kil içeren Canca ve Tekke zeminlerinde korelasyon katsayıları zayıf-çok yüksek düzeydedir. Diğer yandan, illit cinsi kil içeriğine sahip Alemdar ilişki zayıf-orta düzeydedir. İllit-simektit kil grubu içeriğine sahip Sargınkaya bölgesindeki zeminlerinde ise çok zayıf düzeyden yüksek düzeye kadar değişkenlik göstermiştir. Sonuç olarak; elde edilen tüm verilerin değerlendirilmesi ile dört bölge için de zemin numunelerine ait su muhtevası ve elektrik direnç değerleri arasındaki korelasyon katsayısındaki değişimlerin bölgelerden alınan farklı zemin örneklerinin jeolojik bileşimlerine bağlı olarak değişim gösterdiği sonucuna varılmıştır.

In this thesis, soil samples were taken from certain points in Canca Neighborhood, Alemdar Village, Sargınkaya Village and Tekke Village in the Central District of Gümüşhane and they were subjected to a series of laboratory experiments. In order to determine the soil properties of the samples, as well as the water content and electrical resistance measurements of each soil sample in the laboratory, sieve analysis, liquid limit and plastic limit tests were performed. In addition, by comparing the obtained water content values and electrical resistances; The relationship between these two parameters of the ground was tried to be revealed. In the analyzes performed using the data obtained from soil samples taken from all regions, the highest correlation coefficients between water content and electrical resistance were obtained by exponential functions. From the graphs of Alemdar region, R2 (correlation coefficient) values were found to vary between 0.2366-0.4271, and as a result of the evaluation, a weak-medium correlation was observed between the water content and electrical resistance in this region. For the Canca region, there is a high-to-very high correlation between water content and electrical resistance, with R2 values ranging from 0.6521 to 0.8377. R2 values obtained from the graphs of Sargınkaya region vary between 0.004-0.7417 and there is a very weak-high correlation between the two parameters. R2 values obtained from the graphs of the Tekke region ranged between 0.2849-0.7263, while a highly variable (weak-high correlation) correlation was obtained between them. When the relations according to the types of clays found in soils are evaluated, the correlation coefficients of Canca and Tekke soils containing kaolinite clay are weak-very high. On the other hand, the relationship in the Alemdar region with illite clay content is weak-medium. In the soil of Sargınkaya region which contains illit-smectite clay group, it varies from very weak to high level. As a result; with the evaluation of all the data obtained, it was concluded that the changes in the correlation coefficient between the water content and electrical resistance values of the soil samples for the four regions vary depending on the geological composition of the different soil samples taken from the regions.