Isparta şehir merkezinde yaşayan halkın afet farkındalık ve psikolojik yeterlilik seviyelerinin belirlenmesi

Abstract

İnsanlar yüzyıllardır afetler yaşamaktadır. Doğa kaynaklı afetlerin yanı sıra son yıllarda artan teknolojik ve insan kaynaklı afetlerde insan yaşamını olumsuz etkileyen olaylar arasındadır. İnsanların çaresiz kaldıkları bu tür olayların en büyük sebeplerinden biri de yine insanoğlunun afetlere karşı direnç sağlayamamasından kaynaklanmaktadır. Günümüz afet yönetimi sistemi ise bu eksikliği kapsayan bir sistematik geliştirerek insanların afete hazır bir toplum olmasını için çalışmaktadır. Bu tezin amacı, afetten etkilenen insanları hem fiziki hem psikolojik açıdan değerlendirmek ve Isparta ilinde yaşayan bireylerin afete karşı olan bilinç, farkındalık ve aynı zaman da psikolojik olarak yeterliliğinin belirlenmesini sağlayarak afetlere karşı dirençli bir toplum oluşturmak için gerekli olan yol haritasını çıkarmaktır. Bu yol haritası için, literatür taraması sonucu bir anket formu oluşturularak kişilerin hangi çalışmalara yoğunluk vermesi gerektiğini ve nerede eksiklik olduğunu tespit ederek bireylerin cevap verebilirliğini artırmak amacıyla yapılmış bir başlangıç çalışmasıdır. Araştırma sonucunda, il düzeyinde afet yaşamış, kendisi afete maruz kalmamış fakat yakınları afet yaşayan bireyler ile hiç afet yaşamamış bireyler göz önüne alınarak cinsiyet, yaş, eğitim durumu gibi kriterler ile değerlendirilmiş olup, kişilerde afet farkındalık olguları oluşmasına rağmen psikolojik açıdan yeterlilik ve fiziki açıdan ne yapması gerektiği, afet anında nasıl bir hareket planı oluşturması gerektiği gibi eksiklikler gözlenmiştir. Bu nedenle, eksikliklerin giderilmesi için eğitim, kurum ve kuruluşların sorumluluk alması, il bazlı simülasyon sistemlerinin geliştirilmesi gibi etkin ve kapsamlı çalışma dinamiklerinin gerekliliği ortaya çıkmıştır. Anahtar Kelimeler: Afet, Bilinç, Farkındalık, Afet Psikolojisi, Afet Yönetimi

People have been experiencing disasters for centuries. In addition to natural disasters, technological and man- made disasters have been adversely affecting human life in recent years. One of the biggest reasons for such incidents in which people are helpless is that human beings cannot provide resistance against disasters. Today's disaster managment system is developing a system covering this deficiency and trying to make people a disaster- ready society. The aim of this thesis is to evaluate the affected people both physically and psychologically and to create a road map for disaster-resistant society by providing awareness, awareness and psychological competence of the people living in Isparta. This is a preliminary study in order to increase the responsiveness of individuals by identifying which studies should be concentrated and where there are deficiencies by creating a questionnaire form as a result of literature review. As a result of the research, indivuals who have experienced disasters at the provincial level, have not been exposed to disasters, but those whose relatives have experienced disasters and those who have never experienced diasters have been evaluated with criteria such as gender, age, educational status, and despite the occurrence of disaster awareness phenomena in individuals, psychological competence and physics deficiencies were observed, such as what to do, how to create a plan of action at the time of a disaster. For this reason, the necessity of effective and comprehensive working dynamics such as training, institutions and organizations to take responsibility and developing provincial based simulation systems have emerged. Keywords: Disaster, Consciousness, Awareness, Disaster Psychology, Disaster Management