SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM KAPSAMINDA PERMAKÜLTÜR DİSİPLİNİN UYGULANDIĞI EKOLOJİK KÖY VE ÇİFTLİKLERİNE YÖNELİK BİR PERFORMANS DEĞERLENDİRMESİ: PASTORAL VADİ ÖRNEĞİ

Abstract

Günümüzde turizm sektöründe, kitle turizmin çevresel ve sosyo-kültürel yönden tahrip edici etkilerini önleyebilmek için temel amacı sürdürülebilir yaşam alanları tasarlamak olan permakültür2 disiplinine yönelinmektedir. Permakültür, içerisinde barındırmış olduğu etik kuralları ve ilkeleri sayesinde sürdürülebilir turizm kapsamında ekolojik köy ve çiftliklerde uygulanmaktadır. Aynı zamanda sürdürülebilir kalkınmayı sağlayan önemli bir unsur olarak gelişmektedir. Fakat ilgili alan yazın incelendiğinde permakültür disiplininin uygulandığı ekolojik köy ve çiftliklerinin stratejilerini, belirlemiş oldukları mevcut hedeflerin başarıya ulaşma durumlarının değerlendirilmesini sağlayacak, işletmeye ait faaliyetlerin finansal ya da finansal olmayan (çevresel, sosyal ve kültürel) değerlerinin ifade edilmesine imkan verebilen, permakültürün amacına uygun bir performans değerlendirme sistemi bulunmamaktadır. Performans değerlendirilmesi, somut ve soyut değerlerin ölçümlenerek yönetilmesi ve işletmelerin paydaşlarına bilgi sağlayabilmesi açısından önemli olmaktadır. Bu nedenle bu çalışma, “Permakültür disiplinin uygulandığı ekolojik köy ve çiftliklerde performans değerlendirilmesini sağlayacak nasıl bir performans raporlama yöntemi kullanılabilir?” araştırma sorusuna cevap aramaktadır.Bu çalışmada; nitel araştırma yöntemi, örnek olay analizi tercih edilmiştir. Analiz birimi “Pastoral Vadi Ekolojik Yaşam Çiftliği” belirlenmiştir. Analiz birimine uygun olarak performans değerlendirme yönteminden sürdürülebilir dengeli skor kart ele alınmıştır. Finansal performans, misafir, iç süreçler, öğrenme ve gelişme, doğal çevre ve topluma yönelik altı farklı kategoride strateji göstergeleri belirlenmiştir. Araştırmanın sonucuna göre permakültüre yönelik yapılan uygulamaların etkinliğinin ve verimliliğinin, ekolojik, sosyo- kültürel olarak işletmenin paydaşları ile bilgi paylaşımı açısından yetersiz olduğu tespit edilmiştir. İşletmenin sahip olduğu değerlerin yönetiminde ve paydaşları ile bilgi paylaşımı bakımından performans değerlendirme sistemlerinin yaygınlaşmasının ve geliştirilmesinin önemli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.