BİLGİ TEKNOLOJİLERİNİN BİREY ÖZGÜRLÜĞÜNE ETKİSİ: MOBİL UYGULAMALAR ÖRNEĞİ

Abstract

Bilgi teknolojilerinin gelişimi ile birlikte dünya McLuhan’ın belirttiği gibi bir ‘küresel köy’ olmuştur. Bilgi teknolojilerinin gelişimi sayesinde hızlı, kolay haber alma ve ulaştırma gerçekleştirilmektedir. Bilgi teknolojilerinin gelişiminin insanlık için elbette birçok faydası olmuştur. Ancak bu faydaların yanı sıra egemen güçlerin ve iktidarların insanları kontrol altında tutabilecek güce sahip olmaları durumu da ortaya çıkmıştır. Çünkü enformasyon teknolojileri ile birlikte bireylerin her adımının bilindiği bir gözetim ortamı oluşmuştur. Bu ortamı; mobil uygulamalar, sosyal ağlar, cep telefonları, alış veriş kartları, uygulamaları gibi teknolojik ürünler sağlamaktadır. Bu teknolojik ürünlerin her birini kullanmak için bireye ait olan özel bilgilerin, üçüncü şahıslarla paylaşılması koşulu sunulmaktadır. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı bu çalışmadaki temel amaç, insanların mobil uygulamalar ile birlikte hayatını kolaylaştırıcı ya da eğlence amaçlı olan uygulamaları kullanabilmek için özel bilgilerini toplumu gözetim altında tutmak isteyen güçlerle paylaştıklarını ortaya koymaktır. Çalışma sonucunda mobil uygulamalar aracılığıyla kamu ve özel sektör bireylerin özeline ait olan mesaj, rehber, galeri, mikrofon, kamera gibi uygulamaların kullanım, depolama ve üçüncü kişiler ile paylaşım iznini alarak, bireylerin mahremiyetini gözetleme imkânı sağladığı görülmüştür. Aslında enformasyon teknolojilerinin bireylere sınırsız özgürlük olanağı sunduğu düşünülebilmektedir. Ancak bu teknolojik ürünler ile aslında bireylerin her adımının kontrol altında tutularak, özgürlüklerinin kısıtlandığı ve söz konusu teknolojik uygulamaları yönetenlerin çıkarlarına göre kullandığı sonucuna ulaşılmıştır.