Kalınçam (Tonya-Trabzon, KD Türkiye) Yöresi Geç Kretase Yaşlı Volkanitlerin Jeokimyası ve Petrojenezi

Abstract

Doğu Karadeniz Bölümü'nde, Kalınçam (Tonya, Trabzon) yöresi volkanitleri Geç Kretase yaşlı olup, tabanda bazalt, andezit ve piroklastitleri, bunları sırasıyla dasit, riyodasit ve piroklastitleri, andezit ve piroklastitleri ve tekrar dasit ve piroklastitleri izlemektedir. Taban bazalt ve andezitlerinde vesiküler, porfirik ve boşluklu doku; mineralojik olarak bazaltta plajiyoklas; andezitte ise plajiyoklas ve daha az olarak amfibol mineralleri bulunmaktadır. Dasit ve riyodasitik kayaçlar mikrogranü porfirik ve camsı porfirik dokuda olup, plajiyoklas, kuvars ve hornblend minerallerinden oluşmaktadır. Bunların üzerine gelen andezitler camsı-mikrolitik-porfirik dokuda ve plajiyoklas ile hornblendden ibaret bir bileşime sahiptirler. En üstte bulunan dasitik kayaçlar mikrogranü porfirik ve camsı porfirik dokuda; plajiyoklas, kuvars ve hornblend minerallerinden oluşmaktadır. İncelenen volkanitler kalk-alkali-geçiş? özelliğe sahip olup, yüksek büyük iyon yarıçaplı element (BİYE) ve düşük yüksek çekim alanlı element (YÇAE) içerikleri ve yüksek BİYE/YÇAE oranları ile yitim ilişkili kayaçların jeokimyasal özelliğini yansıtmaktadır. Kondirite normalleştirilmiş nadir toprak element dağılımları (LaN/LuN=3.11-13.10) Kalınçam yöresi volkanitleri için benzer kaynağa işaret eden orta derece zenginleşme göstermektedir. 87Sr/86Sr(i)değerleri 0.70727 ilâ 0.70779 arasında, 143Nd/144Nd(i) değerleri ise 0.512318 ilâ 0.512656 arasında değişmektedir. İncelenen volkanik formasyonlardaki kayaçların bazik-asidik karakterde olması hem yitimden etkilenmiş manto hem de kabuk kaynaklarının olası olduğunu göstermektedir.

Volcanics around the Kalınçam (Tonya, Trabzon) in eastern Black Sea Region of Turkey, is of Late Cretaceous age, basalts, andesites and pyroclastics occur at the base; over these comes dacite, rhyodacite and their pyroclastics, andesite and its pyroclastics with dacite and its pyroclastics, respectively. The vesicular, porphyritic and open space textures are observed in basalts and andesites and as mineralogical components plagioclase in basalt, on the other hand, plagioclase and lesser amount amphibole are seen in andesite. Dacite and rhyodacite rocks have microgranular porphyritic and glassy porphyritic textures, and hey consist of quartz and hornblende. The andesites ion have glassy- microlitic- porphyritic texture and have a composition consisting of plagioclase and hornblende. The dacitic rocks located at the top exhibite microgranular porphyritic and glassy porphyritic textures, and mainly they consist of plagioclase, quartz and hornblende. The investigated volcanics are of calc-alcaline-transitional? in character and have high large ion lithophile elements (LILE) and low High field strength elements (HFSE) content and high LILE/HFSE ratio, so they reflect the geochemical features of subduction related rocks. Chondrites normalized rare earth element patterns (LaN/LuN=3.11-13.10) show a moderate enrichment pointing similar source for volcanics around Kalınçam. 87Sr/86Sr values changes between 0.70727 and 0.70779; and 143Nd/144Nd values ranges from 0.512318 to 0.512656. The fact that the rocks in the studied volcanic formations are of a basic-acidic character indicate that both the mantle which is affected by the subduction and crustal resources are possible.