TÜRKMEN TÜRKÇESİ GRAMER TERİMLERİ

Abstract

Türkmen Türkçesi, Türk dili ailesinin Güney-Batı kolunda yer alır. Güney-Batı Türkçesinin batı kollarını Gagavuz ve Türkiye Türkçeleri teşkil ederken Azerbaycan ve Türkmen Türkçeleri ise doğu kollarını teşkil eder. 1884’ten 1991’e kadar Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin bağımsızlığı altında kalan Türkmen Türkleri 1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla bağımsızlığına kavuşmuştur. Bir süre Sovyetler Birliği’nin bağımsızlığı altında kalan Türkmenistan’da Türkmen Türkçesi üzerine yapılan dil incelemelerinde Rus Türkoloji çalışmalarının etkisi söz konusudur. Bu nedenle Türkmen Türkçesinde bazı gramer konularının Türkiye Türkçesindeki incelenme yönteminden farklı ele alındığı görülür. Türkmen Türkçesinde gramer terimlerinin oluşumunda Türkçe sözcüklerin yoğunluğu göze çarpar. Gramer çalışmaları uzunca bir süre Rus Türkoloji çalışmalarına göre ele alındığı için Türkmen Türkçesinde kullanılan terimlerin bir kısmı Rusçadan alınmış ve uzun zaman böyle kullanılmıştır. Bu çalışmada Türkmen Türkçesinde 760 civarında gramer terimi tespit edilmiştir. Bu terimlerin tespiti için Türkmen Türkçesi üzerine hazırlanan sözlüklerden ve gramerlerden istifade edilmiştir. Yararlanılan eserler kaynakça bölümünde gösterilmiştir

Turkmen Turkic is in the south-west branch of the Turkic language family. Gagauz and Turkey Turkish constitute the western branch of the south-western Turkic while Azerbaijan and Turkmen Turkic constitute the eastern branch. The Turkmen Turks, which were under the rule of the Union of the Soviet Socialist Republics from 1884 to 1991, gained their independence in 1991 with the dissolution of the Soviet Union. In Turkmenistan, which was under the rule of the Soviet Union for a while, the influence of Russian Turcology on the language studies on Turkmen Turkic is in question. Therefore, some grammar topics in Turkmen Turkic are dealt in a different way from Turkey Turkish. The density of Turkish words is prominent in the formation of grammatical terms in Turkmen Turkic. Because grammar studies have been dealt according to Russian Turcology for a long time, some of the terms have been taken especially from Russian and and these terms have been used like this for a long time. In this study, around 760 grammatical terms in Turkmen Turkic were determined. For the determination of these terms, dictionaries and grammar works prepared on Turkmen Turkic were used. The works that are used in this study are given in the bibliography.