OSMANLI SANAYİİNDEKİ REKABET DÜZENLEMELERİ

Abstract

Osmanlı Devleti Avrupa'dan farklı olarak, aristokrasinin ve burjuva sınıfının doğuşunu bilinçli olarak engellemiştir. İktisadi politikalar güçlü bir orta sınıfın varlığını sürdürmesi için düzenlenmiştir. Fakat sistem Avrupa rekabetinin yoğunlaşmaya başladığı, 1820'lerden itibaren sarsılmaya başlamıştır. Akabinde imzalanan Balta Limanı Ticaret Anlaşması, Avrupa rekabetini daha da şiddetlendirmiştir. Bu durumun sonucu olarak yerel üretimin rekabet gücünün nasıl arttırılacağı, bu dönemin en önemli sorunuydu. 1880'lerden itibaren sayıları artan özel fabrikalar karşısında, esnaf ölçeğindeki üreticiler sosyal bir motivasyonla korunmaya çalışılmıştır. Yeni kurulan fabrikaların esnafın faaliyetlerine karışması yasaklanmıştır. Fakat esnaflar korunurken, piyasanın düzenli işleyişi de ihmal edilmemiştir. Sanayi üretiminin rekabet gücünün arttırılması için, Osmanlı Devleti hammadde üreticilerine ve yerli yakıt için Ereğli kömür madenlerine talep desteği oluşturmaya çalışmıştır. Makalenin son bölümündeyse, modern üretim tekniklerini uygulamak isteyen yerli fabrikalardan bahsedilecektir. Devlet rekabet gücü kazanmaları için, özel sektörün desteklenmesi gerektiğini düşünmektedir. Bunun için kendilerine vergi muafiyetleri tanınmıştır. Buna ilave olarak devlet, yerel fabrikalara talep desteği vermeye çalışmıştır.

In contrary to Europe, Ottoman State intentionally prevented to establishment of aristocracy and bourgeois class. Economic policies were designed to sustain the presence of a strong middle class. But system began to shake during 1820's, because of intensifying European competition. Later signed Balta Limanı Trade Agreement even severed the competition. As a result of this situation, how could increase the competition power of local production was the main problem of this era. Artisan scale producers wanted to be protected with social motivation, against private factories which their numbers increased after 1880's. Newly established factories were banned to interfere to activities of artisans. But proper functioning of the market did not neglect, while artisans protecting. In order to increase the competition power of industrial production, Ottoman State tried to establish demand support to raw material producers and Ereğli coal mines for local fuel. At the last part of the article, local factories will be mentioned which they wanted to apply modern production facilities. In order to increase their competition power, state thought that private sector had to be supported. For this reason tax exemptions were granted them. In addition to this, state tried to give demand support to local factories.