Samsun’da Fransız Konsolosluğunun Kurulması ve Fransız Arşiv Belgelerine Göre Şehrin Durumu

Abstract

Yüksek tarımsal üretim potansiyeli ve coğrafi konumu sayesinde Güney Karadeniz’in en önemli limanlarından olan Samsun, Trabzon gibi 1830’lu yıllardan itibaren hızlı bir gelişim sürecine girdi. Bu gelişmişliğin bir göstergesi olarak 1840’lı yıllardan itibaren şehirde yabancı konsolosluklar kurulmaya başlandı. Güney Karadeniz limanlarında 1803’ten beri konsolosluklar tesis eden Fransızlar da Samsun’un sunduğu bu ticari potansiyel ile ilgilenmeye başladı. Lâkin şehirde bir Fransız konsolosluğunun kurulması Kırım Savaşı sonrasında, şehirdeki Fransız çıkarlarının belirgin bir şekilde arttığı dönemde gerçekleşti. Bu makale Trabzon’daki konsolosların yapmış olduğu yazışmalara göre Fransızların 1863 yılında sonuçlanan Samsun’da bir konsolosluk kurma sürecini izleme ve şehirdeki Fransız konsolosluk görevlilerin yazışmalarından hareketle şehrin durumuna dair bazı tespitler yapmayı amaçlamaktadır.