Doğu Karadeniz merkez ilçeleri kamu hastanelerinin afet yönetimine dair mevcut durum analizi

Abstract

Doğal kaynaklı ve insan kaynaklı afetler toplumlar için zaman geçtikçe daha riskli ve zararlı duruma gelmektedir. Teknolojik ve sanayi alanındaki gelişmeler, artan nüfus yoğunluğunu takiben çarpık kentleşmelerle birlikte değerlendirildiğinde afet riski hayatımızın her alanında varlığını korumaktadır. Bu olgu toplumları afetlere karşı daha duyarlı olmaya zorlamaktadır. Afetlerin ardından müdahale anlamında ilk anda kurtarma ve ilkyardım çalışmaları gelmektedir. Afet durumlarına etkili cevap verebilmek için sağlık hizmeti sağlayan gruptaki çalışanların, sağlık hizmeti alacak gruptaki afetzedelerin ve diğer bireylerin afetlere yönelik hazırlıkları ve almaları gereken önlemler son derece önemlidir. Bu araştırmada, Doğu Karadeniz merkez ilçeleri kamu hastanelerinin afet hazırlıklarına ilişkin mevcut durumlarının değerlendirilmesi ve bu hastanelerin birbiriyle karşılaştırılarak öneriler sunulması amaçlanmıştır. Çalışma hastanelerde afetlere karşı yapılan hazırlıkları, aralarındaki farkları tespit etmek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Çalışmanın hastanelerdeki afet planlarını, kurumlar arası koordinasyon ve iş birliğini, tatbikatları, tahliye planını, afet haberleşmesini, ilaç stokunu, ambulans yeterliliğini vb. belirleyici nitelikte olması hedeflenmektedir. Araştırma verileri 15 Nisan 2016 – 3 Haziran 2016 tarihleri arasında Doğu Karadeniz merkez ilçelerinde yer alan Gümüşhane Devlet Hastanesi, Ordu Devlet Hastanesi, Giresun Prof. Dr. A. İlhan Özdemir Devlet Hastanesi, Trabzon Kanuni Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Bayburt Devlet Hastanesi, Artvin Devlet Hastanesi ve Rize Devlet Hastanesinde yürütülmüştür. Araştırma verileri 1996 yılında Serhat Hacımusalar'ın "Felaketlerde Hastanelerin Organizasyonu ve İzmir'deki Hastanelerin Durumu" isimli tez çalışmasında geliştirmiş olduğu anket formu temel alınarak oluşturulan veri toplama aracı kullanılarak toplanmıştır. Veriler ilgili hastanelerin birim amirleriyle veya müdürleri ile yüz yüze görüşme yapılarak elde edilmiştir. Çalışma sonucunda bütün bölge hastanelerinin bir afet planının olduğu, hastanelerdeki diğer tüm birimlerin afet planına ulaşımının kolay olduğu ve is birliği yapılacak kuruluşların da belirlenmiş olduğu saptanmıştır. Fakat bina dayanıklılığı, afet durumunda ilave ambulans temini, geçici morg yerleri, kriz odasının planlanması, afet esnasında iletişimin kesintisiz bir şekilde devam etmesi gibi bazı önemli kriterlerde hastanelerin eksikliklerinin olduğu ortaya çıkmıştır.

Natural and man-made disasters are becoming riskier and more harmful for society. When developments in technological and industrial areas are evaluated together with the distorted urbanization following increasing population density, the risk of disaster is preserving its existence in all areas of our life. This fact forces societies to be more sensitive to disasters. After the disasters, the first rescue and first aid work in the sense of intervention comes. To be able to respond effectively to disasters, the disaster preparedness and the precautions to be taken by the workers in the health care group, the victims in the health care receiving group and other individuals are extremely important. In this research, it is aimed to evaluate the current situation of the central provinces of Eastern Black Sea region regarding disaster preparedness and to offer suggestions by comparing these hospitals with each other. The study was conducted as a descriptive study to determine the differences in the preparations made against the disaster in the hospitals. It is important for the employee to understand the disaster plans in hospitals, coordination and cooperation between institutions, exercises, evacuation plan, disaster communication, drug stock, ambulance sufficiency, it is aimed to be decisive. Research data Gümüşhane State Hospital, Ordu State Hospital, Giresun Faculty of Medicine, located in the central districts of Eastern Black Sea between April 15, 2016 and June 3, Dr. A. Ilhan Özdemir State Hospital, Trabzon Law Education and Research Hospital, Bayburt State Hospital, Artvin State Hospital and Rize State Hospital. The research data were collected in 1996 using the data collection tool based on the questionnaire developed by Serhat Hacımusalar in the thesis study of "The Organization of Hospitals in Disasters and the Situation of the Hospitals in Izmir". The data were obtained by face-to-face interviews with department heads or principals of the relevant hospitals. Because of the study, it was determined that all the district hospitals had a disaster plan, that all the other units in the hospitals were easily accessible to the disaster plan, and the organizations to be employed were determined. However, it has become clear that the lack of hospitals in some important criteria such as building resilience, additional ambulance facilities in disasters, temporary morgue locations, planning of the crisis room, and continuing communication during disasters.