Kürtün orman işletme şefliğinin zamansal değişiminin sosyo-ekonomik açıdan incelenmesi

Abstract

Doğal kaynakların zamansal değişimlerinin incelenmesi gelecek yıllardaki planlamalara destek sağlar. Karar verme mekanizmasında plan yapıcıların ormanlardaki değişimin nedenlerini bilmeleri önemlidir. Bu çalışmada Trabzon Orman Bölge Müdürlüğü, Torul Orman İşletme Müdürlüğüne bağlı Kürtün Orman İşletme Şefliğinin 1987 ve 2006 yıllarına ait orman amenajman planlarından yararlanılarak; gelişim çağı, kapalılık ve arazi kullanım sınıflarının zamansal değişimleri incelenmiştir. Çalışma alanı içeresinde 2004 yılında faaliyete geçen Kürtün Barajı bulunmaktadır. Barajının ormanlar üzerindeki etkileri tespit edilmiştir. Barajın yörede yaşayan insanlar üzerindeki sosyo-ekonomik etkileri, orman amenajman planlarındaki değişimleriyle birlikte araştırılmıştır. Ayrıca sosyo ekonomik değişimin; nüfus, iklim, tarım, hayvancılık açısından da ilişkilendirilip ormanlara olan etkisi belirlenmiştir. Ormanlara olan talep ve beklentileri belirleyerek bunları karşılayabilecek öneriler verilmiştir. Kürtün Orman İşletme Şefliğinin toplam alanı 15525.9 hektardır. 1987 amenajman planları verilerine göre % 32.0'ı verimli orman, % 19.6'sı bozuk orman, % 33.2'si mera alanı, % 2.1'i iskan alanı ve %10.0'ı ziraat alanıdır. 2006 yılında şeflik sınırlarında bir değişiklik olmamıştır. Arazi kullanım sınıflarında ise 2006 yılına ait amenajman plan verilerine göre arazi kullanım sınıflarının dağılımına bakıldığında ise, % 32.2'si verimli orman, %16.7'si bozuk orman, % 36.3'ü ise orman toprağı, % 0.4 iskan alanı ve %13.5'i de ziraat alanı oluşmaktadır. Sonuç olarak; verimli orman alanlarında 33.9 hektar artış, bozuk orman alanlarında ise 447.5 ha azalma görülmektedir. Bu azalmanın nedenlerinden birisi Kürtün Barajından sonra 104.9 ha bozuk orman alanının su alanına dönüşmesidir. Mera kanunu ile meradan çıkartılan yerler büyük bir oranda orman toprağına ve ziraat alanına dönmüştür. Sosyo ve ekonomik açıdan olumlu gelişmeler yaşanmıştır. Kürtün Barajı içerisinde balık üretim çiftlikleri yanında baraj etrafında konaklama tesisleri ve yürüyüş yolları yapılmıştır. Balıkçılık da halkın geçim kaynaklarından biri haline gelmiştir.

Reviewing gradual changes of natural resources helps future planning for decision maker in forestry. In the decision making mechanism is important to knowledge of the changes in the forests. In this study, development stage, crown closeness and the gradual changes of land use classes are analyzed by using 1987 and 2006 forest management plans Kürtün Forest Planning Unit is under Torul Regional Directorate of Forestry. Kürtün Dam is included in the study field that was opened in 2004. The effects of the Kürtün Dam on the forests after its construction is tried to be determined. The socio-economic effects of the dam on the people living in the region are analyzed with the change in the planning. In addition, the effect of socio-economic change on the forests is determined in relation to population, climate, agriculture, and stock farming. By deciding on the demand and expectations for the forests, some suggestions are given. The total area of Kurtun Forest Management Chieftaincy is 15525.9 hectares. According to date from 1987 management plans, the areas were consisted of 32.0% of the productive forest, 19.6% of degraded forests, 33.2% of pasture field, 2.1% of residential area, and 10.0% of agricultural area. In 2006, there has been no change in the boundaries of the Chieftaincy. According to date from 2006 the management plans, when analyzed the distribution of land use classification, the areas were consisted of 32.2% of the productive forests, 16.7% of degraded forests, 36.3% of forest land, residential land 0.4% and 13.5% of the agricultural area. Consequently, it has been seen an increase of 33.9 hectares of productive forest area and a decrease in 447.5 hectares of degraded forest areas. One of the reasons for this decrease in is that, after building Kurtun dam, 104.9 hectares of degraded forest land was transformed into bodies of water. With pasture land law, areas removed from the pasture substantially returned to forest and agricultural areas. There have been positive developments in terms of social and economic. On the one hand fish farms were established in the dam, on the other hand accommodation facilities and walking paths around the dam are made. Fishing has become one of the people's livelihood.