UÇUŞ GÜVENLİĞİ AÇISINDAN MUŞ HAVALİMANI VE ÇEVRESİNDEKİ KUŞ BARINMA ALANLARI

Abstract

Muş Havalimanı 1650 km2 alana sahip Muş Ovası’nın merkezi kesiminde yer alır. Muş Şehri’nin 13.9 km kuzeydoğusundaki havalimanı, deniz seviyesinden 1267 metre (4157 ft) yükseltide kurulmuştur. Havalimanı Şanlıurfa-Diyarbakır-Muş-Erzurum-Ağrı-Iğdır-Kars illerini kat eden kuzeydoğu-güneybatı yönlü ana kuş göç güzergâhı üzerinde bulunmaktadır. Sahada yapılan gözlemler ve mevcut kayıtlarına göre havalimanı çevresinde 197 kuş türü listelenmiştir. Hava ulaşım araçlarına yılda ortalama 1-5 kuş çarpma olayının gerçekleştiği havalimanında, riskleri azaltmaya yönelik çeşitli tedbirler alınmıştır. Bununla beraber havalimanı çevresinde kuşların beslenme ve barınma amaçlı kullandıkları farklı nitelikte çok sayıda yoğunlaşma alanı mevcuttur. Havalimanının 5.1 km güneybatısında oluşturulmuş gölet, 7 km güneybatısındaki katı atık depolama alanı ve aynı konumdaki mesire alanı, kuşlar için bir üreme ve beslenme alanıdır. Muş Ovası’nda batıda Karaköprü, doğuda Düzkışla, kuzeyde Kırköy ve güneyde Sungu yerleşimleri arasında kalan 20092 hektar alan, Önemli Doğa Alanı (ÖDA) olarak çevre düzen planına geçmiştir. ÖDA sınırları içerisinde kalan ve havalimanına batısındaki Berce Alpaslan Tarım İşletmesi, özellikle Otis tarda (Toy) türü için üreme alanı durumundadır. Havalimanının 5.9 km kuzeydoğusundaki Tabanlı Göleti üreme ve beslenme alanı, 9.9 km uzaklıktaki Korkut Göleti beslenme alanı olarak haritalanmıştır. Belirlenen bu alanların dışında Karasu Çayı boyunca kuşlara rastlamak mümkündür. Diğer taraftan batıda Karasu Çayı-Murat Nehri kavuşumu ile doğuda Mazik DağıSazlıkbaşı Sazlığı (İron) arasında doğu-batı doğrultulu günlük hareketlerin olduğunu da belirtmek gerekir. Bu çalışmada kuş yoğunlaşma alanları dışında, hava ulaşımını tehdit eden türler ve riskli dönemler üzerinde durularak, çeşitli önerilerde bulunulmuştur.