Türkiye’deki Bazı Önemli Odun Dışı Orman Ürünlerinin Tespiti ve Satış Fiyatları Üzerine Etkili Olan Faktörler

Abstract

Günümüz ormancılığını, orman kaynaklarının sadece odun hammaddesi odaklı yönetiminin yanı sıra odun dışı orman ürünlerinin de önemli bir yer kapladığı bir yönetim anlayışı benimsemektedir. Bu nedenle odun dışı orman ürünlerinin envanterinin yapılması, satış ve pazarlaması gibi konular önemli bir yer kaplamaktadır. Bu çalışmada, Türkiye ormanlarında yayılış gösteren bazı önemli odun dışı orman ürünlerinden 1988-2017 yılları arasında ne kadar ürün elde edildiği, bu ürünlerin tarife bedelleri, tevzi masrafları ve piyasadaki satış fiyatlarının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Çalışma gerçekleştirilirken odun dışı orman ürünleri envanteri, tarife bedelleri, tevzi masraflar, satış masrafları OGM’nin yayınlamış olduğu tebliğ ve ormancılık istatistikleri yardımıyla tespit edilmiştir. Ayrıca üretimi sağlanan bu ürünlerin piyasadaki satış fiyatları, internet yardımıyla yapılan Pazar araştırması neticesinde ortaya konulmuştur. Çalışma sonucunda OGM’nin ürün çeşitliliğini 2000’li yılların başından itibaren genişlettiği belirlenmiştir. Fidan, meyve, tohum, yaprak, çiçek, çiçek soğanı, kök, kök odunu, yağ, reçine, mantar, çalı, dal, sürgün ve kozalak gibi ürünlerin üretimini gerçekleştirdiği saptanmıştır. Bu ürünleri adet, kilogram, ster ve ton olarak sınıflandıran OGM’nin 1988-2017 yılları arasında, adet olarak en fazla ceviz fidanı üretimi, kilogram olarak en fazla çalı üretimi, ster olarak en fazla işlenmemiş yapraklı çubuk ve ton olarak en fazla işlenmemiş defne yaprağı üretimi yaptığı belirlenmiştir. Ayrıca yapılan Pazar araştırması neticesinde OGM’nin belirlemiş olduğu tarife bedelleri ile piyasada satış bedelleri arasında önemli bir fark olduğu tespit edilmiştir. Bu durumun temel sebebinin üretim sahalarının pazara uzak olması, ambalajlama maliyetleri, elde edilen ürünün görmüş olduğu işlemler ve ürünün pazara gelene kadar değiştirmiş olduğu aracı sayısının fazlalığı gibi nedenlerden kaynaklandığı belirlenmiştir.