Gümüşhane Florasında Yabani Olarak Yetişen Rezene (Foeniculum spp.)'lerin Bazı Özeliklerinin Belirlenmesi

Abstract

Tıbbi ve aromatik bitkiler tıbbi özellikleri, baharat olarak kullanılması, ihracat ürünü olması nedeniyle ekonomik açıdan oldukça önemlidir. Bu araştırma Gümüşhane ve çevresinde yayılış gösteren Foeniculum spp (Rezene) üzerinde karakterizasyon ve kültüre alma çalışmaları şeklinde yürütülmüştür. Çalışma materyali olarak Doğu Karadeniz Bölgesi'nde bulunan Gümüşhane ilinin merkez ve ilçelerinde doğal olarak bulunan rezenelere ait bitkiler, tohumlar ve bitki vejetatif üreme organları çalışmanın materyalini oluşturmuştur. Çalışmada doğadan toplama ve herbaryum oluşturma, morfolojik karakterizasyon, agronomik gözlemler (bitki boyu, sap kalınlığı, dal sayısı, şemsiye sayısı, şemsiyecik sayısı, bin tane ağırlığı) ve kimyasal analizler (uçucu yağ oranı, antioksidan kapasitesi, toplam fenolik içeriği) gibi metodolojiler takip edilmiş elde edilen veriler istatistik programında tanımlayıcı istatistikler ile değerlendirilmiştir. Yapılan çalışma neticesinde Köse dağı lokasyonundan toplanan rezenelerin sahip olduğu bitkisel ve kimyasal özellikler en yüksek çıkmıştır. Bitki boyu 61.88cm, sap kalınlığı 4.66mm, dal sayısı 6.25 adet, şemsiye sayısı 2.71 adet, şemsiyecik sayısı 12.41 adet, bin tane ağırlığı 5.98g, Uçucu yağ oranı %3.09 değerleri ile en yüksek rezenelerin bu lokasyondan elde edilmiştir. Bu çalışma sonucunda rezenelerin rahatlıkla kültürünün yapılabileceği ve agronomik pratiklere çok uygun bir bitki olduğu tespit edilmiştir

Medical and aromatic plants are important financially as they have medical features, can be used as spice and are export products. This investigation is carried out on the characterization and cultivation of fennel (Foeniculum spp.) which are species that is seen at Gümüşhane. As a material the plants fennel (Foeniculum spp.) which are seen at Gümüşhane which is a city in Eastern Blacksea Region, their seeds and their vegetative reproduction organs are used. The methodology of the study as follows collection of plants and formation of herbarium, morphologic characterization, argonomic observations (plant length, stalk thickness, offshoot number, umbel number, seed weight) and chemical analysis (volatile lipid proportion, antioxidant capacity, total phenolic content) and data collected are evaluated by defining statistics in the statistic programmes. As the result of the study, the highest vegetal and chemical properties belong to fennel that was collected at the location Köse Mountain. The highest values for different parameters as follows for fennel: Planth length 61.88cm, stalk thickness 4.66mm, offshoot number 6.25, umbel number 2.71, umbellate number 12.41, seed weight 5.98g, volatile lipid proportion %3.09. As a result of this study, it is determined that fennels (Foeniculum spp.) can easily be cultured and it is also determined that this species is suitable for argonomic practices