Tünel Projelerinde Harita Mühendisliği Uygulamaları: Yeni Zigana Tüneli Örneği

Abstract

Bu çalışmada, Yeni Zigana Tüneli (YZT) projesindeki harita mühendisliği uygulamaları teknik ve hukuki işler olmak üzere iki bölüme ayrılarak incelenmektedir. Çalışmada, YZT projesinin inşaat aşaması öncesindeki harita mühendisliği alanını ilgilendiren teknik işleri yer kontrol noktaları tesisi, jeodezik referans sistemi seçimi, yükseklik sistemi ve jeoit modeli seçimi, harita projeksiyonu seçimi, koordinat dönüşümü ve halihazır harita üretimi olarak gruplandırılarak incelenmiştir. YZT projesindeki hukuki işler ise kamulaştırma ve taşınmaz değerleme faaliyetleri olarak ele alınarak değerlendirilmiştir. Gelişen ölçme teknoloji sayesinde yersel ve uydu bazlı teknikler kullanılarak tünel projesinin uygulanması için ihtiyaç duyulan harita bilgileri üretilebilmiştir. Yoğun bitki örtüsü ve elverişsiz topografya şartları zaman zaman GNSS kullanımı engellemiştir. GNSS ile belirlenen elipsoit yükseklikleri yanında, geometrik nivelman ile ortometrik yükseklikler de belirlenmiştir. Hukuki işlerde karşılaşılan temel problemler ise kamulaştırma çalışmalarının uzun sürmesi ve kıymet takdir komisyonu tarafından belirlenen, taşınmaz maliklerine ödenecek bedelin çoğu durumda gerçek değeri yansıtmaması nedeniyle maliklerle uzlaşma sağlanamamasıdır. İki boyutlu kadastro parsellerini ve bu parseller üzerindeki hakları tescil etmeyi amaçlayan mevcut kadastro sisteminin parsellerin altından veya üstünden geçen nesnelerin (tünel, enerji nakil hattı gibi) de teknik ve hukuki bilgilerini yönetebilecek şekilde üç boyutlu bir yapıya kavuşması projelerin uygulanmasında yaşanan problemleri en aza indirecektir.

In this study, geomatics engineering applications of New Zigana Tunnel (NZT) project are divided and examined into two parts as technical and legal works. In the study, technical works related to the field of geomatics engineering prior to the construction phase of the NZT project are examined by grouping them as establishment of ground control points, selection of geodetic reference system, definition of height system and geoid model, selection of map projection, coordinate transformation and map production. Also, the legal works in the NZT project are evaluated as expropriation and real estate valuation activities. Thanks to the developing surveying technology, the map information needed for the implementation of the tunnel project was able to be produced using terrestrial and satellite based surveying techniques. Sometimes, dense vegetation and unfavourable topography conditions prevented the use of GNSS. In addition to the ellipsoid heights determined by GNSS, orthometric heights were determined by geometric levelling. The main problems faced in legal works are that the expropriation works take a long time and the consensus cannot be reached with the owners because the price to be paid to the property owners does not reflect the real value in most cases. To minimize the problems faced current cadastral system, which aims registering two dimensional parcels and rights on these parcels, needs to be converted to a three dimensional structure that enables management of technical and legal information of objects located under or above (tunnel, power transmission line etc.) the cadastral parcels.